Αντώνη Νουκάκη
Με εξαιρετική ικανοποίηση διαπιστώνεται η τοποθέτηση του γλυπτού «Καθιστή Ελευθερία» του ΚΟΥΡΟΥΘΙΑΝΟΥ ΓΛΥΠΤΗ ΜΑΝΩΛΗ ΝΟΥΚΑΚΗ στην αυλή του Βυζαντινού Μουσείου στην Αθήνα, έστω και με καθυστέρηση 15 και πλέον ετών. Πρέπει να σημειώσουμε πως ο Μανώλης Νουκάκης δεν ήταν απλά συντηρητής του Βυζαντινού Μουσείου , είχε άμεση βιωματική σχέση ως κάτοικος σε ιδιαίτερο κτίσμα στη νότια αυλή του μουσείου από τα σπουδαστικά του χρόνια την δεκαετία του 1940 έως και τις αρχές της δεκαετίας του 1960 που μετακόμισε σε ιδιόκτητη κατοικία στην Ηλιούπολη. Μικρή αίθουσα της ανατολικής πτέρυγας αποτελούσε το εργαστήριο του. Εικ1. Το γλυπτό αυτό με τον τίτλο «κορίτσι» εκτέθηκε στην πανελλήνια έκθεση του 1948 όπου έτυχε εγκωμιαστικής κριτικής. Ο τίτλος «Καθιστή Ελευθερία» δόθηκε από τον γράφοντα κατά τη δημοσίευση του ως εικονογράφηση της νεκρολογίας στην εφημερίδα Αμαριώτικη Φωνή Ιαν. Φεβρ. Μαρτ. 2011 καθώς αντιστοιχούσε στο όνομα του μοντέλου. Ήταν η Ελευθερία Χαρίδημου Πλατύρραχου από τις Κουρούτες που και αυτή εκείνη την εποχή διαβιούσε στην Αθήνα.
Κατά το έτος 2005 με τον Μανώλη σε προχωρημένη ηλικία και διαφαινόμενα προβλήματα υγείας, θεώρησα επείγον το θέμα της αξιοποίησης του έργου του εκτιμώντας την ιδιαιτερότητα και αξία του. Τον έπεισα κάποια γλυπτά του να χυτευτούν σε χαλκό ώστε να μπορούν να τοποθετηθούν σε δημόσιο χώρο. Αυτό πραγματοποιήθηκε στο χυτήριο του συμπατριώτη χαλκοχύτη Βασίλη Καπαρού Εικ.2
Την ιδέα μου το γλυπτό αυτό να τοποθετηθεί στη αυλή του Βυζαντινού Μουσείου ως τόπο δράσης του Μανώλη κατά την πλέον δημιουργική περίοδο της ζωής του, εξέφρασα στον γνωστό μου αείμνηστο Δημήτρη Κωνστάντιο διευθυντή τότε του Μουσείου. Η ιδέα έγινε ενθουσιωδώς δεκτή καθώς το μουσείο βρισκόταν στην ανάπτυξη της νέας του συγκρότησης . Όταν ο Βασίλης Καπαρός με ενημέρωσε πως το γλυπτό είναι έτοιμο του είπα να μεταφερθεί άμεσα στο Βυζαντινό Μουσείο.
Εξεπλάγην όταν με πληροφόρησε πως είχε εντολή από το άμεσο περιβάλλον του Μανώλη το γλυπτό να μεταφερθεί στην Ηλιούπολη. Δεν θα σχολιάσω τη σκοπιμότητα αυτής της παρέμβασης που μεταγενέστερα κατέστη σαφής από άλλες πλέον απροκάλυπτες ενέργειες, θα αναφερθώ στις απρόσμενες εξελίξεις που είχαν ως συνέπεια την απροσδιόριστου χρόνου αναβολή της τοποθέτησης του γλυπτού. Η νόσηση του Δημήτρη Κωνστάντιου και η σύντομη αποδημία του, Φεβρουάριος 2010, αλλά και η κατάσταση του μουσείου που ήταν σε στάδιο αποπεράτωσης της νέας του συγκρότησης έφεραν το θέμα του γλυπτού σε δεύτερη μοίρα. Οι αλλεπάλληλες αλλαγές διεύθυνσης κατέστησαν δύσκολη την επικοινωνία και την προώθηση του θέματος. Η πιο δυσάρεστη βέβαια συνέπεια ήταν ο Μανώλης να μην απολαύσει εν ζωή αυτό το γεγονός αφού και εκείνος αποδήμησε την Νοέμβριο του 2010.
Ευτυχώς δεν συνέβη το ίδιο με την προτομή της μητέρας του Ζαχαρένιας το τελευταίο του γλυπτό σε μάρμαρο και το ολόσωμο γλυπτό Θεοδώρα. Για αυτά είχα την ευχέρεια να επιμεληθώ την τοποθέτηση τους στις Κουρούτες, το ένα σε ταφικό μνημείο στον Άγιο Μηνά Εικ.3 το άλλο στη πρόσοψη του Πνευματικού Κέντρου Πνευματικού Κέντρου Εικ.4. που αργότερα συσχέτισα με το Ηρώο Πεσόντων Εικ.5.
