Πριν από αρκετά χρόνια οι κοινωνίες στην προσπάθειά τους να καλύψουν τις ανάγκες τους στην ύδρευση και την άρδευση, οδηγήθηκαν στην αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων με άντληση. Γρήγορα όμως διαπίστωσαν ότι με τις γεωτρήσεις δεν μπορούσαν να καλύψουν αυτές τις ανάγκες. Τα νερά πολύ γρήγορα υποχώρησαν σε μεγάλα βάθη και η άντληση έγινε ασύμφορη, ενώ σε πολλές περιπτώσεις που οι αντλήσεις γίνονται κοντά στη θάλασσα, τα νερά έγιναν ακατάλληλα για κάθε εκμετάλλευση. Έτσι οδηγήθηκαν στην αξιοποίηση των υδάτων των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων που διοχετεύονται στη θάλασσα μέσω των ποταμών και των ρεμάτων, δημιουργώντας τεχνητές λίμνες και ταμιευτήρες (φράγματα).

Έχουν γραφεί αμέτρητες σελίδες, τόσο για τα θετικά, όσο και για τα αρνητικά αυτών των έργων. Με την ανακοίνωση της κατασκευής ενός τέτοιου έργου, στις τοπικές κοινωνίες υπάρχει δικαιολογημένη αναστάτωση, καχυποψία, αρνητισμός, παρόλο που αναγνωρίζεται η αναγκαιότητα του έργου. Αιτία η απώλεια περιουσίας, η ανατροπή στον σχεδιασμό της καθημερινότητας των κατοίκων, αλλά κυρίως τα αισθήματα που δημιουργούνται από τον τρόπος που τους αντιμετωπίζει η πολιτεία. Ενδιαφέρεται για τη μεγάλη εικόνα, την αξιοποίησης του νερού στην άρδευση και την ύδρευση. Το ενδιαφέρον της για την τοπική κοινωνία περιορίζεται μόνο στην εξαγορά της γης, με τιμές που τις περισσότερες φορές δεν είναι ικανοποιητικές γα τους κατοίκους. Έτσι οδηγούνται σε σύγχυση, εσωτερική σύγκρουση και αντιφατικές δράσεις. Τη μια μέρα διαμαρτύρονται στο χωριό τους για τη δημιουργία του φράγματος που θα τους καταστρέψει οικονομικά και την επόμενη ημέρα οι ίδιοι ή τα παιδιά τους διαδηλώνουν στην πόλη που μένουν για την έλλειψη νερού και τη δυσκολία να καλύψουν τις καθημερινές ανάγκες στοιχειώδους υγιεινής.

Κανένας δεν αμφιβάλλει ότι η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να βλέπει τη μεγάλη εικόνα και να παλεύει για αυτήν. Τέτοια έργα είναι «αναγκαίο κακό» για την ομαλή πορεία της ζωής χιλιάδων ή και εκατομμυρίων συμπολιτών. Πολλές φορές μάλιστα είναι αναγκαία και στην τοπική κοινωνία της ευρύτερης περιοχής που θα κατασκευαστούν.

Η πολιτεία όμως έχει υποχρέωση να βλέπει και τη μικρή εικόνα της τοπικής κοινωνίας. Να σχεδιάζει τα έργα σωστά, με σεβασμό στο περιβάλλον, στους κατοίκους και πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους σε όλους τους τομείς, (άρδευση, ύδρευση, τουρισμός) ώστε να φέρουν την πρόοδο και την ανάπτυξη

από τη χρήση του νερού και στην τοπική κοινωνία του χώρου κατασκευής για να αναπληρωθεί το χαμένο εισόδημα.

Η ιστορία των φραγμάτων έχει δείξει ότι όπου δημιουργείται τεχνητή λίμνη με μόνιμη παραμονή νερού ακολουθεί επισκεψιμότητα, ήπια ανάπτυξη, αναπλήρωση εισοδήματος. Εκεί που κατασκευάζονται φράγματα που απλά γεμίζουν και αδειάζουν, οι περιοχές δεν αναπτύσσονται.

Τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα στην Κρήτη σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων το ένα από το άλλο, είναι η τεχνητή λίμνη Ζαρού. Είναι πόλος έλξης πολλών επισκεπτών σε αντίθεση με το φράγμα φανερωμένης λίγο παρακάτω, που έχει ελάχιστη επισκεψιμότητα παρά τα είκοσι χρόνια λειτουργίας του. Επίσης παρόμοια σύγκριση μπορεί να γίνει μεταξύ της φυσικής λίμνης Κουρνά στα Χανιά που υπάρχει μεγάλη τουριστική εκμετάλλευση και συμβάλλει στην αύξηση του εισοδήματος της τοπικής κοινωνίας, με το πολυδιαφημισμένο φράγμα Αποσελέμη, που καλύπτει την ύδρευση του Ηρακλείου, μεγαλύτερη πόλης της Κρήτης, του Αγίου Νικολάου και άλλων τουριστικών περιοχών και παρά τις προσπάθειες που γίνονται, η επισκεψιμότητά του ακόμη είναι πολύ περιορισμένη.

Το φράγμα που σχεδιάζεται στον Πλατύ ποταμό, μπορεί ένα τμήμα του να πάρει την μορφή φυσικής λίμνης μπροστά στους οικισμούς. Το έδαφος είναι κατάλληλο και οι άνεμοι ιδανικοί όλο το χρόνο για τουριστική αξιοποίηση. Κάτοικοι της περιοχής το θεωρούν κορυφαίο και έχουν καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για αυτό.

Για το Αμάρι, ένα δήμο χωρίς θάλασσα που χάνει πολλά στρέμματα καλλιεργήσιμης γης στα δυο φράγματα ( Ποταμών & Πλατύ) τα νερά των οποίων θα καλύψουν τις ανάγκες ύδρευσης της πόλης του Ρεθύμνου, ίσως αργότερα και των πόλεων της Μεσσαράς και θα αρδεύσουν χιλιάδες στρέμματα στη πεδιάδα της Μεσσαρά και του Ρεθύμνου, είναι ελάχιστη υποχρέωση της πολιτείας να δώσει αυτή την ευκαιρία στο Αμάρι, ως υποδομή, για ήπια τουριστική ανάπτυξη. Θα πρέπει να αφαιρέσει από τους κατοίκους την αγωνία, για το ποιά από τις παραπάνω εικόνες θα επιλέξει η πολιτεία να βλέπουν από το μπαλκόνι τους.

 

 

Δ.Σ. Συλλόγου Πετροχωριανών Αττικής η Σάμιτος

Αριθμός Προβολών: 4