Δείτε την παρουσίαση :https://www.youtube.com/watch?v=THQv314cWDY
ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ 164 ΕΚΤΕΛΕΣΘΕΝΤΩΝ ΚΑΙ ΟΛΟΚΑΥΤΩΘΕΝΤΩΝ ΣΤΑ ΚΑΜΕΝΑ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥΣ ΣΤΙΣ 22/08/1944 ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΑΜΑΡΙΩΤΩΝ ΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑ ΚΑΙΡΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ
Γράφει ο: ΝΙΚΟΣ ΤΣΙΟΥΔΑΚΗΣ
Γεν. Γραμμ. της Ομοσπονδίας Αμαριωτών
Η Ομοσπονδία Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου με βαθύ αίσθημα ευθύνης και αναγνώρισης της μεγίστης προσφοράς, όσων θυσιάστηκαν στο βωμό της ελευθερίας, από τους Γερμανούς Ναζί, στις 22 Αυγούστου 1944 αλλά και των πεσόντων Ηρώων Αμαριωτών στους κατά καιρούς πολέμους της πατρίδας μας, καθιέρωσε και πραγματοποιεί επετειακά, εδώ και 30 χρόνια εκδήλωση τιμής και μνήμης την πρώτη Κυριακή του Οκτώβρη κάθε χρόνο, στον Ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου Ομονοίας, πολιούχου της ενορίας που ανήκει, η ιδιόκτητη στέγη της, το Αμαριώτικο Σπίτι, Σοφοκλέους 53 Α,
1ος όροφος Αθήνα.
Την Κυριακή 5/10/2014το προεδρείο της Ομοσπονδίας Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου με μέλη του Δ.Σ. της και εκπρόσωπους Σωματείων μελών της, ξεκίνησαν από το ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ, με τα αντίστοιχα λάβαρα τους, για τον Ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης Ομονοίας όπου είχε προγραμματιστεί να τελεστεί το Αρχιερατικό Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των 164 εκτελεσθέντων και ολοκαυτωθέντων στα καμένα χωριά του Κέντρους και των πεσόντων Αμαριωτών Ηρώων στους κατά καιρούς αγώνες της πατρίδας μας υπερασπιζόμενοι την ελευθερία της. Στις 10:10 π.μ. παρατάχτηκαν αριστερά από το ιερό μνημόσυνο που είχε τοποθετηθεί στο κέντρο μπροστά από την ωραία πύλη της εκκλησίας, περιφρουρούμενο από τέσσερα αντιπροσωπευτικά μέλη του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας: Βαμιεδάκη Παναγιώτη, Τσιουδάκη Νικόλαο, Κουκλινό Δημήτριο και Ταταράκη Θεοχάρη. Δεξιά ο Πρόεδρος της Αντωνακάκης Στέφανος με αξιότιμους κυρίους επισήμους: εκπρόσωπο της Βουλής των Ελλήνων και βουλευτή Ρεθύμνης Ιωάννη Κεφαλογιάννη, εκπρόσωπο του Δήμου Αμαρίου Αντιδήμαρχο Εμμανουήλ Ψαρουδάκη, Πρόεδρο Παν/ας Ομ/ας Κρ/ων Σωμ/ων Εμμανουήλ Πατεράκη, Πρόεδρο Παγκρητίου Ένωσις Γεώργιο Μαριδάκη, Πρόεδρο Κρητικής Εστίας Χαράλαμπο Σαλβαράκη, Πρόεδρο Ρεθυμνίων Αττικής ΄΄ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ΄΄ Γεώργιο Βλατάκη και πολλών άλλων εκπροσώπων πολιτιστικών σωματείων και φορέων. Ο υπόλοιπος χώρος της εκκλησίας (καθολικό) είχε κατακλειστεί από πλήθος κόσμου που με υποδειγματική θρησκευτική ευλάβεια περίμενε να παρακολουθήσει την τελετή του μνημοσύνου. «Το ιερό μνημόσυνο μαζί με τον υπόλοιπο στολισμό της εκκλησίας είναι όπως κάθε χρόνο προσφορά, του γραφείου τελετών Σωτηρίου Μαρτίνη και Παντελή Κιτάντη στη μνήμη του Απόστολου Μαρτίνη και η Ομοσπονδία τους ευχαριστεί θερμά».
Η μνημειώδης θρησκευτική τελετή άρχισε και τελείωσε, χοροστατούντος του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη Λάμπης Συβρίτου και Σφακίων κ.κ Ειρηναίου με συλλειτουργούς του τον επικεφαλής του Ιερού Ναού Πανοσιολογιοτάτο Αρχιμανδρίτη κ. Σεραφείμ Ρίβιο, και τους αιδεσιμότατους ιερείς της εκκλησίας : κ. Δημήτριο Μηλάκη και κ.Αθανάσιο Γιαννόπουλο.
Ύστερα από την ολοκλήρωση της ιεροτελεστίας ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης κ.κ. Ειρηναίος με τον πάντα θεόπνευστο ποιμενικό του λόγο αναφέρθηκε στο καταδικαστέο ιστορικό γεγονός της 22ης Αυγούστου 1944, ευχήθηκε υπέρ αναπαύσεως των αδικοχαμένων μας αδελφών, συνεχάρη και προέτρεψε τους εκπροσώπους της Ομοσπονδίας να συνεχίσουν με αντίστοιχες εκδηλώσεις τους να διατηρηθεί αιωνία η μνήμη τους.
Ακολούθησε η εμπνευσμένη ευλογία του επικεφαλής του ιερού Ναού κ. Σεραφείμ, καταλήγοντας στην επευφημία του Προέδρου και των υπολοίπων μελών του Δ.Σ της Ομοσπονδίας για τις ευγενικές δράσεις των.
Ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Στέφανος Αντωνακάκης ανταποκρίθηκε άμεσα Ευχαρίστησε το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη μας κ.κ. Ειρηναίο και ασπάστηκε την δεξιά του, όπως και τους σεβαστούς συλλειτουργούς του. Παράλληλα προσκάλεσε όλους γενικά, χωρίς καμία εξαίρεση , επισήμους και πλήθος κόσμου στο ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ που στεγάζεται η Ομοσπονδία, Σοφοκλέους 53Α για τη συνέχεια της προγραμματισμένης εκδήλωσης.
Μετά την ολοκλήρωση της υποδοχής των προσκεκλημένων από τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας κ. Στέφανο Αντωνακάκη στον διακοσμημένο χώρο του ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ και διακοσμημένο με φοίνικες, Ελληνικές σημαίες, κατοχικές φωτογραφίες κλπ., ο παρουσιαστής του προγράμματος Γεν. Γραμματέας της Ομοσπονδίας Νικόλαος Τσιουδάκης συνέχισε το πρόγραμμα της εκδήλωσης ως εξής:
Σεβασμιότατε, Αξιότιμε εκπρόσωπε της Βουλής των Ελλήνων, Αξιότιμες κυρίες και κύριοι εκπρόσωποι περιφερειακών-δημοτικών-πολιτιστικών σωματείων-φορέων και φίλων, αγαπητές συνεπαρχιώτισσες και συνεπαρχιώτες
- Σας σε καλωσορίζουμε στο σπίτι που στεγάζει,
ηρώον των Αμαριωτών χωρίς λαλιά να βγάζει..
- Με σεβασμό τιμούμενε τσ’ ηρωικούς λεβέντες,
ιδιαιτέρως σήμερα τσι ολοκαυτωθέντες.
- Στου Κέντρους τα ηρωικά χωριά, τσ’εικοσιδυό τ’ Αυγούστου,
για χάρη του σατανικού του Χίτλερ του γούστου.
- Κι είναι τιμή για τσ’ Ήρωες Τρισάγιο να γίνει
κι μνήμη τους αιώνια στον κόσμο αυτό να μείνει!!!
Παρακαλούμε το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη μας, Λάμπης Συβρίτου και Σφακίων κ.κ. Ειρηναίο, να χοροστατήσει στην τέλεση του τρισάγιου, επικουρούμενος από τον αιδεσιμότατο Πατέρα Αθανάσιο.
Μετά την ολοκλήρωση του τρισάγιου και τις ευχαριστίες μας στο Σεβασμιότατο Μητροπολίτη που χοροστάτησε στην τέλεση του, ακολούθησε : κατάθεση στεφάνων από τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας κ. Στέφανο Αντωνακάκη και την Πρόεδρο Συλλόγου Κρυοβρυσσανών της Αθήνας κ. Ειρήνη Λαγουδάκη. Ευχαριστίες για την κατάθεση των στεφάνων και για όλες και όλους που αντί για στεφάνι κατέθεσαν αντίστοιχα χρήματα , για την Αμαριώτικη Φωνή και το Αμαριώτικο Σπίτι σε μνήμη των τιμωμένων μας. αφιέρωμα από τον συντονιστή του προγράμματος γεν. Γραμματέα της Ομοσπονδίας Νικόλαο Τσιουδάκη :
- Αθάνατοι ξυπνήσετε και μη κοιμάστ’ ακόμα,
γιατ’ ναι κρίμα κι άδικο να κείτεστε στο χώμα.
- Σας θέλουμε να φέρετε στη χώρα ηρεμία
κι ούλοι μας προσευχόμαστε να δώσ’ η Παναγία.
- Να κλείσουν ούλες οι πληγές κι λευτεριά να ζήσει,
για να σκορπά πολιτισμό σ’ ανατολή και δύση.
- Να πάψουν κι ούλοι οι εχθροί να μας ποδοπατούνε
κι επερχόμενες γενιές καλλιά ζωή να βρούνε!!!
Κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή.
Παρακαλούμε τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας κ. Στέφανο Αντωνακάκη για το δικό του χαιρετισμό με παράλληλη προσφώνηση των επισήμων.
Σεβασμιώτατε κύριε Ειρηναίε,
Σεβαστοί πατέρες,
Κύριε Γιάννη Κεφαλογιάννη Βουλευτή Ρεθύμνου εκ μέρους της Βουλής
Κυρία Μαρία Χριστάκη εκπρόσωπε της κας Περιφερειάρχου Αττικής
Κύριε Μανώλη Ψαρουδάκη Αντιδήμαρχε Αμαρίου,
Κυρία Έλλη Λέκκα Δημοτική Σύμβουλος Δήμου Δάφνης και Υμηττού,
Κύριε Μανώλη Πατεράκη Πρόεδρε της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητών,
Κύριοι εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας Αγιοβασιλειωτών,
Κύριε Γιώργο Μαριδάκη Πρόεδρε της Παγκρητίου Ένωσης,
Κύριε Χαράλαμπε Σαλβαράκη Πρόεδρε της Κρητικής Εστίας,
Κύριε Γιώργο Βλατάκη Πρόεδρε Συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ»,
Κυρία Ειρήνη Λαγουδάκη Πρόεδρε Κρυοβρυσανών,
Κύριε Σταύρο Φωτάκη Πρόεδρε του Συλλόγου Ριζιτών «ΑΜΑΡΙΩΤΕΣ»
Κύριε Αντώνη Γιαννουλάκη Πρόεδρε του Συλλόγου Κρητών Ωροπού
Κύριε Νίκο Λιονή Πρόεδρε του Συλλόγου Κρητών Αναβύσσου ,Φώκαιας «ο Ελευθέριος Βενιζέλος»,
Κύριε Νίκο Δασκαλάκη Πρόεδρε της Ένωσης Συντακτών Κρητικού Τύπου,
Κύριε Βασίλη Σχίζα Εκδότη- Μέλος του Συνδέσμου Ιστορικών Συγγραφέων και ομιλητή,
Κύριε Ζαχαρία Καμπουράκη, Μέλος της Παγκρητίου,
Κύριε Μανώλη Φωτάκη μέλος της Παγκρητίου,
Κύριε Στέλιο Παλάσσαρε τ. Πρόεδρε της Κρητικής Εστίας,
Κύριε Νίκο Ξεξάκη Καθηγητή Πανεπιστημίου,
Κύριε Ευτύχιε Καλογεράκη Σχολικέ Σύμβουλε Δ.Ε,
Κύριε Γιάννη Αλεξανδράκη τ. Γενικέ Γραμματέα τα ης Ομοσπονδίας
Κυρία Κατίνα Σηφακάκη Αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης,
Κύριε Βασίλη Αποστολάκη στρατηγέ,
Κύριε Αντώνη Μυτιληνάκη στρατηγέ,
Κύριε Γιώργη Χαραλαμπάκη στρατηγέ,
Κύριε Γιώργο Λέκκα τ. Πρόεδρε Κρητών Στιχουργών,
Κυρία Μαυρομάτη Εύα ποιήτρια,
Κύριε Γιάννη Αλεξανδράκη τ. Γενικέ Γραμματέα της Ομοσπονδίας
Εκπρόσωποι του Κρητικού Τύπου και Τηλεόρασης :
Κύριος Νίκος Δασκαλάκης από την εφημερίδα ΚΡΗΤΙΚΑ ΝΕΑ, κύριος Γιώργος Βαρβέρης από τα ΚΡΗΤΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ,
Κύριοι Πρόεδροι και Μέλη Σωματείων Μελών ,
Κύριοι Πρόεδροι και Μέλη άλλων Κρητικών Συλλόγων,
Αγαπητοί Αμαριώτες και φίλοι,
Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στο Αμαριώτικο Σπίτι και σας ευχαριστώ που τιμάτε με την παρουσία σας την εκδήλωση μνήμης και τιμής στους ήρωες Αμαριώτες, που έπεσαν στα πεδία των μαχών υπερασπίζοντας την πατρίδα μας εκτελέστηκαν ή ολοκαυτώθηκαν στα καμένα χωριά από τους Γερμανούς Ναζί. Η εκδήλωση μνήμης και τιμής πραγματοποιείται εδώ και 30 χρόνια την πρώτη Κυριακή του Οκτώβρη εκάστου έτους. Εδώ στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας οι Αμαριώτες Απόδημοι με τους (22)Πολιτιστικούς Συλλόγους των χωριών της Επαρχίας Αμαρίου και την Ομοσπονδία που τους αγκαλιάζει, προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανές τις παραδόσεις , τα ήθη και έθιμα του τόπου τους χωρίς καμιά κρατική βοήθεια. Δεν ξεχνούμε την ιδιαίτερη πατρίδα μας και ενώνουμε τη φωνή μας με όλους τους όπου γης Αμαριώτες, τους Πολιτιστικούς Συλλόγους ,φορείς , τη δημοτική και περιφερειακή αρχή για να γίνουν έργα ανάπτυξης και να βελτιωθούν οι συνθήκες των Αμαριωτών που ζουν εκεί και φυλάνε Θερμοπύλες. Παρακαλούμε τα παρόντα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου να μεταφέρουν στο Δήμαρχο και τα άλλα μέλη του Δημοτικού και των τοπικών συμβουλίων την αμέριστη υποστήριξη τον αγώνα με στόχο την εφαρμογή των προγραμμάτων που μας κατέθεσαν στις εκλογές. Τους ευχαριστούμε από καρδιάς για την παρουσία τους εδώ και να ξέρουν ότι είμαστε κοντά τους να αγωνιστούμε μαζί τους για το κοινό καλό. Το ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ είναι το Πολιτιστικό Κέντρο των Αμαριωτών και φίλων και μετά τη βελτίωση των συνθηκών, όπως φαίνεται θα πρέπει να συνεχίσει το έργο του και να γίνονται όπως παλιά πολλές εκδηλώσεις εδώ, γιατί είναι το σπίτι όλων των Αμαριωτών. Η εφημερίδα της Ομοσπονδίας ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΗ ΦΩΝΗ βγαίνει σε 3500 φύλλα και ταξιδεύει στους όπου γης Αμαριώτες και φίλους . Μεταφέρει τα νέα των Συλλόγων και των χωριών , υποστηρίζει τα δίκαια αιτήματα και προβάλει κάθε δραστηριότητα. Έφτασε η ώρα της ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης και βιβλιοδέτησης σε τόμους από το πρώτο φύλλο της μέχρι το 115 που είναι σήμερα, για να αποτελέσει αντικείμενο μνήμης για τους παλιούς και έρευνας για τις νεότερες γενιές .Εμείς ως Ομοσπονδία προσπαθήσαμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες και κάναμε μεγάλο αγώνα να γνωρίσουμε στους αρμόδιους φορείς τα προβλήματα που αντιμετωπίζαμε .Ο αγώνας αυτός δικαιώνεται και έστω και αργά κατάλαβε η κρατική εξουσία το λάθος της και τώρα προσπαθεί να το διορθώσει, αλλά εμείς πρέπει να επαγρυπνούμε. Πραγματοποιούμε την τρίτη στο εξωτερικό εννιαήμερη εκδρομή από 18 έως 26 Οκτωβρίου: Βενετία, Πανόραμα Δαλματικών ακτών και σας ευχαριστούμε που ανταποκριθήκατε στο κάλεσμά μας και υπερκαλύφθηκε ο αριθμός. Στις 2 Νοεμβρίου 2014 πραγματοποιείται πανρεθυμνιώτικη λατρευτική εκδήλωση για τα 190 χρόνια από το μαρτυρικό θάνατο των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων στη μνήμη τους με Μέγα Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο το πρωί στον Άγιο Νικόλαο στην Ασκληπιού και μετά το μεσημέρι 12:00-14:00 εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής στην αίθουσα Μητρόπουλου με βραβεύσεις και μουσικοχορευτικό πρόγραμμα. Στην οργάνωση αυτή συμμετέχει και η Ομοσπονδία μαζί με τα άλλα Ρεθυμνιώτικα Σωματεία.
Η Ομοσπονδία το έτοςαυτό γιορτάζει τα 30 χρόνια λειτουργίας 1984-2014 και σε μια της εκδήλωση θα γνωρίσει και θα τιμήσει τους αμαριώτες συγγραφείς , ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Τίμησε στο χορό της την αμαριώτικη επιχειρηματικότητα βιολογικών προϊόντων. Αρχή της είναι η προβολή και στήριξη των αμαριώτικων προϊόντων και επιχειρήσεων. Ήδη έχει ξεκινήσει με την ιστοσελίδα όπου προβάλλει τις αμαριώτικες ιδιωτικές επιχειρήσεις που αγωνίζονται με την ποιότητα τους να μπουν και να ανθήσουν στην ελληνική και παγκόσμια αγορά. Καλούμε τους Αμαριώτες και φίλους σε συστράτευση για τη στήριξη και προβολή των αγαθών και υπηρεσιών της αμαριώτικης γης και των εργατικών και δραστήριων ανθρώπων της.Βγήκε ο πρώτος τόμος των Πρακτικών του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου με θέμα : «Η ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΑΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΕΩΣ ΣΗΜΕΡΑ» που είχε γίνει με επιτυχία από 27-31 Αυγούστου 2010 στη Επαρχία Αμαρίου με τυπογραφική δαπάνη και επιμέλεια του Στέργιου Μανουρά , αντί μνημοσύνου στον αδελφό του Γιάννη Μ. Μανουρά Ο τόμος αυτός δίδεται δωρεάν από το Στέργιο Μανουρά τον οποίο ευχαριστούμε για την προσφορά του. Τώρα εναπόκειται σε μας να βρούμε μιμητές χρηματοδότες για να ολοκληρωθεί το έργο και να βγουν άλλοι δύο τόμοι γιατί ο πρώτος τόμος έχει συμπεριλάβει 23 εργασίες και μένουν άλλες 40, σύνολο 63 . Γι’ αυτό ζητούμε χορηγούς για να αποδοθεί αυτό το έργο για τον τόπο μας στα παιδιά μας. Καλούμε τα Σωματεία –Μέλη και όλους τους Αμαριώτες και φίλους στη δύσκολη συγκυρία που ζούμε να έρθουν πιο κοντά, γιατί όλοι μαζί μπορούμε να πετύχουμε πολλά. Σας ευχαριστώ από καρδιάς και ιδιαιτέρως το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ.κ. Ειρηναίο με τους συνεργάτες του που κάθε χρόνο τέτοια εποχή μας κάνει την ξεχωριστή τιμή και χοροστατεί του Αρχιερατικού Μνημοσύνου στους Ήρωες Αμαριώτες.
Ευχαριστούμε τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας και παρακαλούμε τους Ριζίτες Αμαριώτες να τιμήσουν με τη δική τους αντάξια παρουσία τους τιμωμένους μας. Ανταποκρίθηκαν άμεσα μετά από σύντομη επεξήγηση του Προέδρου του συλλόγου κ. Σταύρου Φωτάκη για το μέγεθος του θρήνου της καταστροφής των χωριών του Κέντρους που μέχρι τα αηδόνια έπαψαν να κελαηδούν και απέδωσαν πολύ μεθοδικά το ΡΙΖΙΤΙΚΟ: είντα’ναι τούτη η ταραχή και η μεγάλη αντάρα και αηδόνια μπλιο δεν κελαηδούν εις τα χωριά του Κέντρους, οι Γερμανοί περάσανε και τα μαυροφορέσαν.
Ευχαριστούμε τους Ριζίτες Αμαριώτες και παρακαλούμε τον καταξιωμένο εκδότη – Μέλος του Συνδέσμου ιστορικών συγγραφέων κ. Βασίλη Σχίζα να μας εκφωνήσει τον πανηγυρικό της ημέρας για την πιο αποτρόπαια, φρικιαστική γερμανική εγκληματικότητα.
«Τι γαρ φίλτερον ανδρί πατρώας χθονός»; Τι τάχα είναι περισσότερο αγαπητό για τον άνθρωπο, από την πατρική γη, έλεγε ο μεγάλος στρατηγός και πολιτικός, Αριστείδης….
(η συνέχεια του πανηγυρικού παρατίθεται αυτοτελή στο τέλος)
Απαγγελία επίκαιρου ποιήματος από την κ. Ελένη Ζωιδάκη.
Ευχαριστούμε τον ιστορικό συγγραφέα κ. Βασίλη Σχίζα για το εμπεριστατωμένο ιστορικό οδοιπορικό του και θέλω να προσθέσω τα εξής:
- Προνόμιο’χ’ιστορικός να απαθανατίζει,
επιλογής του γεγονός κι άλλος να το γνωρίζει.
- Εμείς τσι παραδόσεις μας ποτέ δε τσι πουλούμε
και στον παράδεισο βαθιά μέσα μ’ αυτές θα μπούμε!!
Ευχαριστούμε και την κ. Ζωιδάκη για το εμπνευσμένο επίκαιρο ποίημα της.
Παρακαλούμε τους Ριζίτες Αμαριώτες για την απόδοση και του δεύτερου ριζίτικου που έχει προαναγγελθεί. Ο Πρόεδρος του συλλόγου κ. Σταύρος Φωτάκης ύστερα από σχετική ανάλυση του ριζίτικου: πότες θα κάμει ξεστεριά, να λιώσουνε τα χιόνια, να πάρω το τουφέκι μου τ’όμορφο μαλιχέρι, να πάρω δίπλα τα βουνά να βγω στον Ψηλορείτη, να βρω μια πέτρα ριζιμιά, να διπλωθώ να κάτσω, να παίξω πέντε μπαλωτές, ν’ακούσει ούλη η Κρήτη, ν’αρθούν τα Κρητικόπουλα εκειά να ορκιστούμε, για τη γλυκιά πατρίδα μας ούλα να σκοτωθούμε .Πότες θα κάμει ξεστεριά.(παραλλαγή του πότες θα κάμει ξαστεριά) ξεκίνησε σε νέο σκοπό. Ακολούθησαν και οι υπόλοιποι και το απέδωσαν θαυμάσια καταχειροκροτούμενοι από όλους. Ευχαριστούμε και πάλι τους Ριζίτες Αμαριώτες που σε κάθε επίκαιρη παρουσία τους μας κάνουν υπερήφανους.
- Ο Σύλλογος των ριζιτών μοναδική ’χει χάρη,
όλο βαθύς του στοχασμός μαγεύει το Αμάρι!
Παρακαλούμε τον εκπρόσωπο της Βουλής των Ελλήνων και βουλευτή Ρεθύμνης κ. Γιάννη Κεφαλογιάννη για το δικό του χαιρετισμό.
Ο εκπρόσωπος της Βουλής κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης ανταποκρινόμενος άμεσα είπε τα εξής:
΄΄ Το μήνυμα της σημερινής εκδήλωσης είναι πολύ σημαντικό. Το γεγονός ότι παρά το γεγονός ότι οι παλιοί φεύγουν σιγά σιγά, αυτοί οι οποίοι ζήσανε τα γεγονότα, η μνήμη και η θύμηση για τα γεγονότα της εποχής για τους ήρωες τους οποίους τιμούμε σήμερα περνά και στις νέες γενιές και νομίζω ότι αυτό είναι το χρέος και η τιμή που έχομε να κάνομε για τους ανθρώπους που δώσανε τη ζωή τους για την ελευθέρια τους.
Βλέπετε ότι ακόμη και στις μέρες μας οι προκλήσεις δεν έχουν σταματήσει. Η γειτονιά μας φλέγεται, όλη η Μέση Ανατολή, όλα τα παράλια της Βορείου Αφρικής. Ο πόλεμος δεν έχει σταματήσει.
Κλείνοντας θέλω να πω και το εξής:
Με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, κάποιες δεκαετίες καθυστέρησης, πριν από κάποιους μήνες, η Βουλή των Ελλήνων αποφάσισε τη δημιουργία επιτροπής για τις γερμανικές αποζημιώσεις. Έχω την τιμή να είμαι μέλος της επιτροπής και νομίζω ότι το καλύτερο μνημόσυνο για τους ανθρώπους είναι, να μπορέσουμε μέσα από αυτή την επιτροπή να καταλήξουμε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα ώστε να μπορέσομε να διεκδικήσομε τα δίκαια που δεν έχουν διεκδικηθεί εδώ και δεκαετίες. Αιωνία τους η μνήμη. Ευχαριστώ πολύ.
Ευχαριστούμε τον εκπρόσωπο κ. Κεφαλογιάννη και ο συντονιστής Γεν. Γραμματέας συνεχίζει:
- Εις τη βουλή σας θέλουμε πάντα με παρρησία ,
να λέτε τα προβλήματα που έχουνε ουσία.
- Και η βουλή τση χώρα μας αμέσως να φροντίσει,
τα δίκαια των πολιτών προβλήματα να λύσει.
- Να φέρει την ανάπτυξη να παψ’ η ανεργία
και να γλιτώσει ο λαός απ’ τη φορολογία!!!
Παρακαλούμε την εκπρόσωπο της περιφέρειας Αττικής κ. Μαρία Χριστάκη για το δικό της χαιρετισμό. Η κ. Μαρία Χριστάκη πολύ σύντομα είπε τα εξής :εκ μέρους της Περιφέρειας Αττικής τιμή και δόξα σε όσους δώσανε το αίμα τους για να μπορούμε να ζούμε εμείς ελεύθεροι.
Ευχαριστούμε την κ. εκπρόσωπο κ. Μαρία Χριστάκη και
- Η περιφέρει’ Αττικής να μη χρονοτριβήσει
των δήμων τα προβλήματα να τα δρομολογήσει!
Παρακαλούμε τον εκπρόσωπο του Δήμου Αμαρίου Αντιδήμαρχο κ .Μανώλη Ψαρουδάκη για το δικό του χαιρετισμό.
Ο Δήμαρχος μας (Αμαρίου κ. Αδάμ Παραδεισανός) απουσιάζει λόγω σοβαρού του προβλήματος. Επίσης απουσιάζουν λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων τους η βουλευτής κ. Ντόρα Μπακογιάννη, η Υπουργός Τουρισμού κ. Όλγα Κεφαλογιάννη και η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης κ. Μαρία Λιονή που απουσιάζει στο εξωτερικό λόγω της συμμέτοχης της στις εργασίες ημερίδας , που αφορούν το ευρωπαϊκό έργο CRISIPLUSστο οποίο συμμετέχει ως εταίρος η περιφερειακή ενότητα Ρεθύμνης.
Εκπροσωπώντας τη Νέα Δημοτική Αρχή Αμαρίου, είμαι κι εγώ μαζί σας σήμερα.
70 χρόνια από την Επέτειο της θηριωδίας στην περιοχή μας. Η επαρχία την περίοδο αυτή είχε πληθυσμό 9632, ο θάνατος 164 ανθρώπων νέων αφάνισε για πολλά χρόνια έμψυχο δυναμικό με δυσάρεστα επακόλουθα κοινωνικά και οικονομικά .
Γερακάρι, Καρδάκι, Βρύσες, Γουργούθοι, Σμιλές, Άνω Μέρος, Δρυγιές
Δύο πράγματα με απασχολούν πολλά χρόνια τώρα και μου δίνεται σήμερα μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να τα μοιραστώ μαζί σας.
Γιατί ακολουθήθηκε από τους Γερμανούς αυτή η διαδρομή αλλά και γιατί είχαμε αυτές τις καταστροφές σε ανθρώπους και χωριά.
Αν σωστά τιμούμε την μνήμη των 164 προγόνων μας, των καταστροφών των χωριών και τον ξεριζωμό των κατοίκων.
Και εξηγούμαι :
Κάποιοι λένε ότι ήταν αντίποινα κατά την απαγωγή του Κράιπε, ναι αλλά δεν ακολουθήθηκε η πραγματική διαδρομή από την μια και από την άλλη γιατί σε μια αναίμακτη ενέργεια, των συμμαχικών δυνάμεων, όπως αυτή, ακολούθησε τόσο αίμα αθώων και άοπλων πολιτών;
Γιατί έγιναν τόσες καταστροφές λίγο πριν την αποχώρηση των Γερμανών;
Στην Κρήτη το ολοκαύτωμα των χωριών του Αμαρίου συγκαταλέγεται και έχει πάρει την θέση που του αξίζει; Εγώ λέω όχι. Άλλου, άλλα μικρότερα είναι γνωστότερα και τιμώνται περισσότερο και σε Περιφερειακό αλλά και σε Εθνικό επίπεδο.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Δύο προτάσεις :
Ο Δήμος Αμαρίου σε συνεργασία και με άλλους φορείς να διοργανώνει, πέραν των άλλων εκδηλώσεων, κάθε χρόνο το «Δρόμο της Φωτιάς» μια πορεία που θα ακολουθεί τη διαδρομή που ακολούθησαν οι Γερμανοί και την διαδρομή που ακολούθησαν οι ξεριζωμένοι κάτοικοι των χωριών μας. Η συμμετοχή μικρών και μεγάλων σε μια τέτοια εκδήλωση θα αποτελεί προσκύνημα, τάμα στην μνήμη τους. Παιδιά και νέοι θα γνωρίζονται μεταξύ τους θα ανταλλάσουν απόψεις, αγωνίες, θα ανταλλάσουν σύγχρονους προβληματισμούς για τον τόπο μας.
Στην Αθήνα από ότι ξέρω εδώ και 30 χρόνια με την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας γιορτάζεται το Ολοκαύτωμα την πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου. Είναι ο καλύτερος τρόπος; Εγώ θα έλεγα πολύ καλός, αλλά για να γίνει άριστος θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να παίρνουν μέρος όλα τα Αμαριωτάκια και οι νέοι.
Θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος αφού τα σχολεία είναι ανοικτά, τα παιδιά μας πρέπει να μάθουν και να συμμετέχουν. Μπορεί να εκδοθεί ένα φυλλάδιο προσαρμοσμένο στους μαθητές και σε συνεργασία με την Περιφέρεια της Αττικής και με Δήμους της Αθήνας να γίνει μια ειδική εκδήλωση ώστε να γίνουν όλοι οι νέοι Αμαριώτες γνώστες και τα γεγονότα αλλά και η Ιστορική μνήμη να γίνουν περισσότερο γνωστά.
Γιατί όσο απομακρυνόμαστε από το γεγονός, τόσο αναγκαία είναι και η συμμετοχή της νέας γενιάς των απανταχού Αμαριωτών.
Έτσι καθιστούμε αιώνια την μνήμη των γεγονότων και ότι αυτό συμβολίζει.
Σας ευχαριστώ
Ευχαριστούμε τον εκπρόσωπο Αντιδήμαρχο (Αμαρίου)κ .Μανώλη Ψαρουδάκη και στέλνουμε στον κ. Δήμαρχο το εξής μήνυμα:
- Ο νέος μας ο Δήμαρχος θέλουμε να φροντίσει,
του Αμαρίου τα χωριά με δράσεις να πρεπίσει.
- Να πάψουν οι αφορισμοί τ’ Αμάρι να βαδίσει
στο δρόμο του πολιτισμού που του ’χει ορισ’η φύση.
- Να αναδείξει τσ’ αρετές και ούλες του τσ’αξίες
που συγκινούν παγκόσμια ούλες τσι πολιτείες!!!
Κλείσιμο.
Ευχαριστούμε το Σεβασμιότατο, που όπως και κάθε χρόνο, ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Ομοσπονδίας μας, να χοροστατήσει στην τέλεση του μνημοσύνου και Τρισάγιου, σε μνήμη των εκτελεσθέντων και ολοκαυτωθέντων στα χωριά του Κέντρους Ηρώων Αμαριωτών, τους εκπροσώπους της πολιτείας, ομοσπονδιών , συλλόγων και γενικά όλους σας που με υποδειγματική αξιοπρέπεια και σεβασμό τιμήσατε τους Ήρωες της σημερινής μας εκδήλωσης.
- Τα χρόνια που περνούμενε φέραν τα πάνω κάτω
κι όπου λουλούδι φύτρωνε ,εδά θωρείς το βάτο.
- Παρ’ όλα αυτά μέχρι τη γη ο ήλιος θα φωτίζει
του Κέντρους το μαρτύριο εις τσι καρδιές θ’ ανθίσει!!!
Ακολουθεί κέρασμα.
- Μία ρακή κερνούμενε που την καρδιά ευφραίνει
και μνήμη των Ηρώων μας σίγουρα ανασταίνει.
Αιωνία τους η μνήμη.
Νίκος Τσιουδάκης
Ομιλία του Βασιλείου Κων/ντή Σχίζα την Κυριακή 05/10/2014 στο «Αμαριώτικο Σπίτι»
της Ομοσπονδίας Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου
«Τι γαρ φίλτερον ανδρί πατρώας χθονός»; Τι τάχα είναι περισσότερο αγαπητό για τον άνθρωπο, από την πατρική γη, έλεγε ο μεγάλος στρατηγός και πολιτικός, Αριστείδης.
Πατριώτης είναι αυτός που τον διαπερνούν ρίγη συγκινήσεως γιατί στη μνήμη του είναι χαραγμένες οι θυσίες και τα μαρτύρια των προγόνων του. Θυσίες για ελεύθερη πατρίδα.
Οι αξεπέραστοι αρχαίοι προγονοί μας θεοποίησαν τη Μνήμη ή Μνημοσύνη, και χαρακτήριζαν προδότη και εχθρό της πατρίδας εκείνον που ασεβούσε στη μνήμη τής ιστορίας και γινόταν επιλήσμων των δεινών των προγόνων.
Η Μνήμη για εμάς είναι πηγή γνώσεων και συνεπώς η βάση διαιώνισης τού Ελληνισμού
στο διηνεκές.
Η Μνημοσύνη μας σήμερα επικεντρώνεται στα χωριά τού βουνού της δόξας και των θρύλων, τού Κέντρους Ρεθύμνου, και στην συγκλονιστική ιστορία τους.
Το βουνό με τις ελληνοπρεπείς καταβολές, και το απαράμιλλο κάλλος, το Κέντρος ή Κέδρος, Κεδρισσόν, Κύνδριον καιΠάνακρα (1) , με την κορυφή του σε σχήμα κώνου δηλαδή σαν κεντρί προς τον ουρανό, εξ ου κατά μία εκδοχή και το όνομά του, ευρίσκεται περίπου στο κέντρο μεταξύ τού όρους Ίδη, τον Ψηλορείτη ανατολικά, και των Λευκών Ορέων, τις Σφακιανές Μαδάρες δυτικά, και γι’ αυτό κατά μία άλλη, επικρατέστερη εκδοχή τού έδωσαν το όνομά Κέντρος(2).
Στις 22 Αυγούστου 1944 οι κατακτητές τής πατρίδας μας, θηριώδεις πρόγονοι τού Σόϊμπλε, της Μέρκελ και των ομοεθνών τους, οι απόγονοι των βαρβάρων νομάδων Ούννων, Γερμανοί μετονομαζόμενοι, εκτέλεσαν 164 κατοίκους τού Κέντρους, πυρπόλησαν και κατεδάφισαν οχτώ (8) χωριά τους, αφού πρώτα επιδόθηκαν
σε 8ήμερο πλιάτσικο.
«Αισχρόν εστί σιγάν της Ελλάδος πάσης αδικουμένης», έγραψε ο Δημοσθένης.
Πηγές για τα θλιβερά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Κρήτη την περίοδο από την Απαγωγή τού γερμανού στρατηγού της κατοχής Κράιπε στις 26 Απριλίου 1944, έως την ολοκαύτωση των χωριών της επαρχίας Αμαρίου και Αγίου Βασιλείου στις 22 Αυγούστου, και η πιθανή σχέση των αντιποίνων με την Απαγωγή, είναι οι προφορικές μαρτυρίες των κατοίκων, και στο μεταξύ, η σχετική βιβλιογραφία.
Η προσέγγιση στα αρχεία της αγγλικής οργάνωσης με τον διακριτικό τίτλο Ες-Οου-Ι (SOE) «Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών», η οποία ήταν υπεύθυνη για την Αντίσταση στην κατεχόμενη Κρήτη, δεν είναι δυνατή, αφού τα αρχεία παραμένουν κλειστά.
Συνεπώς είναι ελλιπής και η έρευνα για την αγγλική πολιτική στο Νησί.
Η Ες- Όου- Ι ήταν ειδική μυστική παραστρατιωτική υπηρεσία με κύρια αποστολή
την κατασκοπεία, τις δολιοφθορές και τις καταδρομές.
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: Η Απαγωγή τού Κράιπε έχει σχέση με τα ολοκαυτώματα
των χωριών τού Κέντρους, τέσσερες μήνες μετά την Απαγωγή και ένα μήνα πριν
τη λήξη τού πολέμου και μάλιστα όταν οι Γερμανοί είχαν περιοριστεί στα όριά τους
από τους συμμάχους;
Οι κατακτητές έλεγαν ότι καταστρέφουν τα χωριά επειδή από εκεί πέρασε
ο Κράιπε και οι κάτοικοι δεν τους ενημέρωσαν.
Είναι δυνατόν όμως να γνώριζαν οι κάτοικοι των χωριών, δηλαδή όλος ο λαός,
από πού πέρασε ο Κράιπε με τους απαγωγείς του;
Ο Γιώργης Τυράκης, εκ των πρωτοστατών Ελλήνων της Απαγωγής τού Κράιπε
στα απομνημονεύματά του υποστηρίζει ότι οι εκτελέσεις και τα ολοκαυτώματα
δεν έχουν σχέση με την Απαγωγήκαι αυτό βεβαιώνεται από καταθέσεις γερμανών αξιωματικών όταν, αμέσως μετά την απελευθέρωση το 1945, τούς ανέκρινε
ο λοχαγός Γεώργιος Κάββος με συνεργάτη του το λοχία Γιώργη Τυράκη. (3)
Επίσης ο Κίμωνας Ζωγραφάκης ο οποίος ήταν βασικός συνεργάτης τού άγγλου αρχηγού των απαγωγέων Πάτρικ Λη Φέρμορ, υποστήριζε:
Σχετικά «με τα καμένα, με τσι σκοτωμούς, με τσ’ εκτελέσεις, [έγιναν]για να φύγουν οι Γερμανοί ανενόχλητοι το Σεπτέμβρη του ’44 προς τα Χανιά.
Να μην τσ’ ενοχλήσει κανείς. Αυτό ήτανε το σχέδιο των Άγγλων».(4 )
Ο Γιώργης Τυράκης κατηγορεί την αγγλική πολιτική για όσα προξένησε
στη χώρα μας «ώστε να μην μπορεί» η πατρίδα μας «να διεκδικήσει αυτά που τής έπρεπαν, αυτά που τής ανήκαν, φέρ’ ειπείν την Βόρειο Ήπειρο
και την Κύπρο».
Ο Τυράκης, πολύ αργότερα σε ομολογία του, έλεγε ότι έχει μετανιώσει για την συμμετοχή του στην Απαγωγή.( 5)
Ο Ζωγραφάκης επίσης υποστηρίζει ότι οι Άγγλοι κρατούσαν προστατευμένους τούς Γερμανούς στην «Οχυρά Θέση» Χανίων, από τον Σεπτέμβριο του 1944 μέχρι το τέλος τού καλοκαιριού του 1945, δηλαδή και μετά την παράδοση τής Γερμανίας το Μάιο
τού 1945, και σε περίπτωση που επικρατούσε στην κυρίως Ελλάδα το ΕΑΜ,
«θα τους είχανε ρεζέρβα, να τούς χρησιμοποιήσουν οι Άγγλοι εναντίον μας».(6)
Ο γερμανός πανεπιστημιακός ιστορικόςΧάγκεν Φλέτσερ υποστηρίζει την ύπαρξη
τής περίεργης«αγγλογερμανικής συγκυριαρχίας», ο δε Πάτρικ Λη Φέρμορ τον Οκτώβριο του -44 συντόνιζε στα Χανιά αυτή την «αγγλογερμανική συγκυριαρχία».(7)
Στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης υπάρχει χειρόγραφο σημείωμα τού Μακεδονομάχου Παύλου Γύπαρη στο οποίο γράφει ότι, «αρνήθηκε στους Άγγλους να γίνει πράκτοράς τους», ώστε«οι Άγγλοι να επέμβουν και να καταλάβουν
δι’ ίδιόν τους πλέον λογαριασμόν την Κρήτην».(8)
Ο ΒρετανόςΤζακ Σμιθ Χιούζ, όπως και ο Πάτρικ Λή Φέρμορ, υπηρετούσε
στην Ες-Οου-Ι και ήταν υπεύθυνος των Κρητικών Υποθέσεων.
Στην Απόρρητη Αναφορά του για την καταστροφή των χωριών του Κέντρους, αναφέρει πως οι κατακτητές είχαν ως αιτιολογία το πέρασμα από τα χωριά αυτά
του απαχθέντος στρατηγού Κράιπε.
Οι εκτελέσεις όμως, συμπληρώνει, έγιναν για να καλυφθεί η σύμπτυξη των γερμανικών στρατευμάτων προς τα Χανιά.
Η άποψη αυτή αντικρούεται στην Έκθεση της «Κεντρικής Επιτροπής Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη» στην οποία ήταν μέλος και ο Νίκος Καζαντζάκης. (9)
Ειρήσθω εν παρόδω η κατάληψη του Νησιού από τους Γερμανούς έγινε μετά την εγκατάλειψή του από τους Άγγλους και αυτή η εγκατάλειψη υποστηρίζεται ότι ήταν αποτέλεσμα της δολοπλόκου πολιτικής τους, που είχε σκοπό στο τέλος του πολέμου
να μην είναι η Κρήτη και η υπόλοιπη Ελλάδα ελεύθερο κράτος, αλλά να είναι ένα προτεκτοράτο για να εξυπηρετούνται οι πολιτικές τους.
Ο καθηγητής Ηλίας Φιλιππίδης στο βιβλίο του («Κρήτη 1941- η Παράδοσή» της από τον Τσώρτσιλ στον Χίτλερ. Εκδόσεις Ιωλκός») αναφέρει ότι ο ίδιος ο Τσώρτσιλ εφάρμοσε μια διπλή πολιτική.
Στο επιχειρησιακό επίπεδο ο Τσώρτσιλ ήθελε να κατακτηθεί η Ελλάδα, να μετακινηθεί η κυβέρνηση κυριολεκτικά ως όμηρος στο Κάιρο και να δοθεί η Μάχη της Κρήτης, ώστε οι Βρετανοί να έχουν το ηθικό πλεονέκτημα να επανέλθουν μετά τον πόλεμο,με την πατρίδα μας προτεκτοράτο δικό τους ή των Δυτικών, το ίδιο είναι!
Ο Πρωθυπουργός Εμμανουήλ Τσουδερός επιβεβαιώνει την αγγλική διπλή πολιτική, όχι μόνο εναντίον του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, αλλά ως μεθοδεύσεις για την αυτονόμηση τού Νησιού προς χάρη της Αγγλίας. Στο προσωπικό του ημερολόγιο γράφει:
«22 Σεπτεμβρίου 1944. Από χθες έως σήμερον έχω ακούσει 2 φοράς το νέον προπαγανδιστικόν slogan, ας πούμε σύνθημα: «Δεν είναι κρίμα η Κρήτη
να πέσει σε χέρια ή επιρροήν Ρωσσικήν;» (Σαν να λένε, ας πάει σ’ Αγγλικά χέρια )».(10)
Ο Αρχηγός της Αντίστασης Εμμανουήλ Μπαντουβάς, στις 15 Απριλίου 1942 ανάγκασε τον Κρίστοφερ Γουντχάουζ (C. Woodhouse) να φύγει «άρον – άρον» από το Νησί, επειδή του πρότεινε την αυτονόμηση της Κρήτης. (11)
Τον Βρετανό αυτονομιστή αντικατέστησε ο Πάτρικ Λη Φέρμορ.
Αργότερα, την περίοδο 1955-1957, με τα γεγονότα της Κύπρου, ο Πάτρικ Λη Φέρμορ «απέστειλε συνθηματικό τηλεγράφημα» στη Βρετανία, από την Ύδρα που τότε βρισκόταν, περί «ελληνικού πλοίου που μετέφερε όπλα στην Κύπρο».
Το τηλεγράφημα αυτό, το χρησιμοποίησε διπλωματικά η αγγλική κυβέρνηση Άντονι Ήντεν εναντίον της αυτοδιάθεσης και Ένωσης της Κύπρου με την μητέρα Ελλάδα. (12) – (13)
Το ίδιο έκαναν οι Βρετανοί και στη μαρτυρική Κύπρο. Παρέδωσαν το νησί σ’ έναν εχθρό, για να διαιωνίσουν την δική τους επικυριαρχία.
Η πολυθρύλητη Απαγωγή του Κράιπε, την οποία πραγματοποίησαν Άγγλοι και Έλληνες επιδρομείς που υπηρετούσαν στην Αγγλική οργάνωση Ες – Όου- Ι (SOE),
και για την επιτυχία της συνεργάστηκαν με την αντάρτικη ομάδα «Ψηλορείτης» του Ρεθύμνου, οπωσδήποτε αποτελεί σημαντικό γεγονός της Κρητικής Αντίστασης, γιατί έπληξε το γόητρο τού γερμανικού στρατού και τόνωσε το ηθικό των Κρητών, ενώ παράλληλα αναπτέρωσε το φρόνημα των υπόδουλων λαών που μάχονταν τούς Ναζί.
Αλλά, η αγγλική διπλωματία και η συνέχεια αυτής ονειρεύονται και ύπουλα μηχανεύονται πολιτικές, ώστε να επιτύχουν μια αυτόνομη Κρήτη προτεκτοράτο τους, όταν εμείς τους δώσουμε την ευκαιρία.
Ο Θουκυδίδης έγραψε: «Ου τοις άρχειν βουλομένοις μέμφομαι, αλλά της υπακούειν ετοιμοτέροις ούσιν. Δεν κατηγορώ εκείνους, που επιδιώκουν να επεκτείνουν την κυριαρχία τους αλλά εκείνους, που είναι προθυμότεροι να υποταχθούν. (Ιστορίαι, Δ΄ 61)
Συμπεραίνεται λοιπόν, ότι οι ήρωες Κρήτες αγωνιστές ήσαν αγνοί πατριώτες,όπως ήταν ήρωας της χώρας του ο Πάτρικ Λή Φέρμορ και πράκτοράς της ακόμα
και σε βάρος της Ελλάδος, αν αυτό εξυπηρετούσε τη Βρετανία.
Για αυτές τις υπηρεσίες του, τού απένειμαν τον ευγενή τίτλο του Σερ. Όχι για την Απαγωγή του Κράιπε, όπως ο ίδιος το είπε σε εμένα
όταν τον επισκέφτηκα στην Καρδαμύλη της Μάνης, συνοδεύοντας τους προέδρους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων, Μανώλη Πατεράκη, του Συλλόγου Κρητών Ελληνικού Δημήτρη Σταματάκη και τον Απανταχού Σφακιανών Σήφη Μανουσογιαννάκη.
Στο βουνό Κέντρος Ρεθύμνου της ηρωοτόκου Κρήτης, πάντοτε στα χρόνια της σκλαβιάς, πρώτα με τούς Φράγκους, μετά με τούς Αγαρηνούς και τέλος με τούς απογόνους των Ούννων του Ρουγίλια, του Αττίλα και των Βανδάλων, Γερμανούς, έβρισκαν καταφύγιο οι αντάρτες, αγωνιστές της ελευθερίας της Πατρίδας.
Τα πολλά δάση του Κέντρους, καταστράφηκαν από πυρκαγιές τις οποίες προκαλούσαν σκόπιμα οι κατά καιρούς κατακτητές, γιατί τις χρησιμοποιούσαν ως όπλο εναντίον των αγωνιστών ανταρτών υπερασπιστών του Νησιού, οι οποίοι είχαν εκεί τα λημέρια τους.(14)
Την εποχή τής ενετοκρατίας οι κατακτητές έστελναν αναγκαστικά, τους υπόδουλους άνδρες στα κάτεργα, δηλαδή τους έκαναν κωπηλάτες στα πλοία των Βενετσιάνων,
από τα οποία πολλές φορές δεν ξαναγύριζαν πίσω. Πέθαιναν γιατί ήταν η σκληρότερη εξαντλητική αγγαρεία.
Στην κατοχή οι Ναζί εφάρμοσαν ένα παρόμοιο σατανικό τρόπο να αποπροσανατολίζουν τον κόσμο και κυρίως να αποδυναμώνουν τον τόπο από το εργατικό δυναμικό.
Με ακαθόριστες συχνές εφόδους επισκέπτονταν τα χωριά και στρατολογούσαν άνδρες «για τα έργα», όπως έλεγαν, δηλαδή εξαντλητικές αγγαρείες, κυρίως στο αεροδρόμιο Τυμπακίου. Έτσι στο Κέντρος παραπλάνησαν τον κόσμο, που πίστεψε ότι ήταν μια συνηθισμένη επίσκεψη των Γερμανών την ημέρα των φρικαλεοτήτων στις 22 Αυγούστου του -44, ,και δεν πρόλαβαν οι κάτοικοι να κρυφτούν στο θρυλικό και σωτήριο βουνό τους.
Οι Αμαριώτες αμέσως μετά τη Μάχη της Κρήτης οργανώθηκαν σε αντάρτικες ομάδες οι οποίες φυγάδευαν τούς Άγγλους, Νεοζηλανδούς και Αυστραλούς στρατιώτες στα νότια παράλια του Νησιού, ώστε να διαφύγουν στην Αίγυπτο. Οι κατακτητές κατεδίωκαν και ήσαν ανελέητοι στους ανυπότακτους κατοίκους, οι οποίοι περιέθαλπαν περιπλανώμενους βρετανούς στρατιώτες και έκρυβαν αντάρτες από άλλες περιοχές της Κρήτης και προτιμούσαν να γίνουν και αυτοί αντάρτες, παρά να προδώσουν τούς φιλοξενούμενους. Στους ανυπότακτους κατοίκους των χωριών τού θρυλικού Κέντρους, σφυρηλατήθηκε το πατριωτικό φρόνημα χρέους, δηλαδή της συνεχούς αντίστασης. Δεν σταμάτησαν ποτέ τις δολιοφθορές κατά του εχθρού.
« Κάλλιστον κλέος το υπέρ Πάτρας θνήσκειν», έγραψε ο Ευριπίδης, δηλαδή είναι μέγιστη δόξα το να πεθάνεις για χάρη της Πατρίδος. Για την φιλελεύθερη αντιστασιακή δράση των κατοίκων των χωριών τού Κέντρους, οι κατακτητές με πρόφαση την Απαγωγή του Κράιπε, την Τρίτη 22 Αυγούστου 1944, δηλαδή ένα μήνα πριν την κατάρρευσή τους, επιδόθηκαν σε φρικαλέα αντίποινα στα χωριά του Αμαρίου, Γερακάρι, Καρδάκι, Γουργούθοι, Σμιλές, Βρύσες, Δρυγιές,
Άνω Μέρος καιΚρύα Βρύση του Αγίου Βασιλείου. Στο χάραμα εκείνης της φρικιαστικής ημέρας περικύκλωσαν και αμέσως μπήκαν με ταχυβόλα στα χωριά, διάλεξαν και εκτέλεσαν 164 προγραμμένους δυνατούς νέους άνδρες και αφού τους περιέλουσαν με βενζίνη τους κατέκαψαν. Τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους, άλλους φυλάκισαν στη Φορτέντζα Ρεθύμνου και άλλους ανάγκασαν να φύγουν μακριά από τα χωριά τους. Στη συνέχεια για οχτώ (8) ημέρες λεηλάτησαν, πλιατσικολόγησαν, πυρπόλησαν και κατεδάφισαν τα μαρτυρικά χωριά τους. Έφυγαν αφήνοντας πίσω τους το στίγμα του «πολιτισμού» τους, τη βαρβαρότητα.
Ο Ιταλός συγγραφέας Ουμπέρτο Έκο (1932) έλεγε πως «ο πολιτισμός δεν ακυρώνει τη βαρβαρότητα, αλλά, πολλές φορές, την επικυρώνει. Όσο πιο πολιτισμένος είναι ένας λαός, τόσο πιο βάρβαρος και καταστροφικός μπορεί να γίνει».
Βόρεια τού εκατοντάπηγου θρυλικού Κέντρους είναι το χωριό Γερακάρι,«μεστόν των της φύσεως αγαθών, κλίματος θείου, υδάτων αφθόνων, αρούρης εριβώλακος και των τούτοις επομένων, κήπων ευθαλών, καλλικάρπων δέδρων και εκλεκτών ποικίλων προϊόντων,(15) έλκων το όνομά του εκ του πρώτου οικιστού «Γερακάρη» εις τα έτη καθ’ ά το δι’ ιεράκων κυνηγέσιον ήτο ακόμη εν χρήσει.(16)
Στα χρόνια τής τουρκικής δουλείας ήταν στρατηγικής σημασίας αφού ήταν πέρασμα από τη Μεσαρά στη Δυτική Κρήτη. Οι Αγαρηνοί το είχαν μεταβάλει σε κέντρο θηριωδίας και ωμοτήτων. Στην επανάσταση του 1896 οι υπόδουλοι Κρητικοί Έλληνες, πολιόρκησαν το τέμενος τού Μωάμεθ και παρά την μακραίωνη δουλεία οι κατατρεγμένοι ραγιάδες, δεν εκτέλεσαν τούς έγκλειστους Αγαρηνούς, αλλά τούς παρέδωσαν στις αρχές τους.
«Οι βάρβαροι δουλικώτεροι τα ήθη φύσει των Ελλήνων»,έγραψε ο Αριστοτέλης, δηλαδή οι βάρβαροι είναι εκ φύσεως πιο δουλοπρεπείς από τους Έλληνες.
Τότε ο βεβηλωμένος ναός, όπως έλεγαν το Τζαμί τού Αγίου Στεφάνου, εκχριστιανίστηκε και ο ναός φέρει το όνομα τού Αγίου Στεφάνου στον οποίο
είναι αφιερωμένος, με πρώτη λαμπρή λειτουργία στις 6 Δεκεμβρίου 1897, εορτή τού Αγίου Νικολάου.(17) Την Τρίτη 22 Αυγούστου 1944, στο Γερακάρι οι Γερμανοί κατακτητές εκτέλεσαν 36 Εθνομάρτυρες εντός κατοικίας. Το σπίτι έγινε τάφος τους.
Από το πλιάτσικο μετέφεραν με 13 αυτοκίνητα ότι τους ήταν αναγκαίο. Έκαψαν και ανατίναξαν με δυναμίτη, όλα, και τα 177 σπίτια, καθώς και τις εκκλησίες τέσσερες (4) βρύσες και το σχολείο. Την εκκλησία της Παναγίας, οι Προτεστάντες Γερμανοί Χριστιανοί την έκαναν κοπρώνα.(18)
Οι Γουργούθοι, ήταν οικισμός του Γερακαρίου. Μετά την εκθεμελίωσή του από τους Γερμανούς δεν ξανά κατοικήθηκε.
«Ήτο μικρά κώμη, η ρομαντικοτέρα της επαρχίας, σύνδενδρος κατάρρυτος και περίσσια ξακουσμένη,(19) η δε λεξις πεποιημένη εκ του θορύβου του ρέοντος ύδατος». Στην Τουρκοκρατία κατοικούσαν μόνο χριστιανοί.
Στις 22 Αυγούστου οι Ναζί κατέστρεψαν ολοσχερώς το οικισμό και εκτέλεσαν 4 άνδρες. Λεηλάτησαν και ισοπέδωσαν και τα 17 σπίτια του συνοικισμού.
Την εκκλησία δεν την κατεδάφισαν γιατί δεν μπόρεσαν να πλησιάσουν επειδή, στο προαύλιο υπήρχαν κυψέλες και τα μελισσοσμήνη ήσαν επιθετικά εξαιτίας των κρότων, των καπνών και γενικά του χαλασμού που γινόταν. (20) Φρίκη, ξεκλήρισμα ολόκληρων οικογενειών από τούς «πολιτισμένους του Βορρά» της Ευρώπης!
Εδώ τίθεται ως ερώτημα για προβληματισμό, αλλά και για να κατανοηθεί η κατάσταση εκείνης της Τρίτης του Αυγούστου.
Σε τι διαφέρουν «οι μορφωμένοι», με τα εβδομήντα (70) πανεπιστήμια στην ψυχρή πατρίδα τους, ανθρωποσφαγείς Ναζί απόγονοι των Ούννων, από τους σημερινούς ανθρωποχασάπηδες ασιάτες Τζιχαντιστές ;
Πάμε και πιο πέρα. Αναφερόμαστε σ’ αυτούς τους απάνθρωπους ανατολίτες, που οδηγούν ανθρώπους σαν σφάγια αγεληδόν, και τους αποκεφαλίζουν δημοσίως!
Αυτούς τους οποίους εξέθρεψαν οι αποικιοκράτες Προτεστάντες της Εσπερίας και του Βορρά της Ευρώπης, στα πλαίσια εφαρμογής των πολυπολιτισμικών συστημάτων τους, και τώρα σαν φίδια στον κόρφο τους στρέφονται εναντίον τους!
Τώρα καλείται ο πολιτισμένος λεγόμενος κόσμος, να αντιμετωπίσει τον ακραίο θρησκευτικό φονταμενταλισμό.
Αλλά γιατί οι Έλληνες σήμερα δεχόμαστε να εκριζώνουν την πατρίδα μας από τις παραδόσεις της και τις αρχές της, που έρχονται από πολύ παλιά και έχουν ως ανωτέρα αξία τον ανθρωπισμό τον οποίο δίδαξαν στους Δυτικούς οι Έλληνες κλασικοί; γνωρίζοντας τα προβλήματα με τα οποία επιφορτίστηκε ανεπάντεχα
η «Ομοσπονδία Σωματείων Αμαρίου», όπου κατακλύστηκε ο περιβάλλον χώρος με εκατοντάδες λαθρομετανάστες,μεταφέρομε από τον
«Πανηγυρικό» του Νομοδιδασκάλου Ισοκράτη, τα εξής και ο νοών νοείτω:
«Ού δή πάτριον εστί ηγείσθαι τούς επήλυδας τών αυτοχθόνων, ουδέ τούς εύ παθόντας τών εύ ποιησάντων, ουδέ τούς ικέτας γενομένους των υποδεξαμένων».
«Δεν είναι πατροπαράδοτη αρχή μας, να εξουσιάζουν οι αλλοδαποί τους εντόπιους, ούτε οι ευεργετηθέντες αυτούς που τους ευεργέτησαν, ούτε αυτοί που έφθασαν εδώ σαν ικέτες, να εξουσιάζουν τους πολίτες που τους δέχθηκαν».
Ο Λαός μας οργανωμένος σε Πολιτιστικούς Συλλόγους αντιστέκεται!
Το χωριό του Αμαρίου με τα πολλά νερά είναι οι Βρύσες.
Η ασφάλεια την οποία πρόσφερε γενικά ο τόπος, το Αμάρι, την περίοδο του Αγώνα των ραγιάδων για να αποτινάξουν την Τουρκιά το -21 και η ανυπαρξία Τούρκων στα χωριά της επαρχίας, ήταν ο λόγος που ο ναυμάχος του -21 ΑρμοστήςΜανώλης Τομπάζης εγκατέστησε τον Ιούνιο του 1823 στις Βρύσες την έδρα των
Γενικών Διοικητικών Αρχών Κρήτης.
Σ’ αυτό υπάγονταν ο ακατοίκητος σήμερα, από τότε που οι Γερμανοί ισοπέδωσαν, συνοικισμός Σμιλές και το Καρδάκι που ακόμα προσπαθεί να ορθωθεί.
Πολύ πρωί την ημέρα του χαλασμού της Τρίτης 22 Αυγούστου μπήκαν στο χωριό τα ανθρωπόμορφα κτήνη καιεκτέλεσαν τούς τριάντα (30) νεότερους και μάχιμους άνδρες και μετά τούς έκαψαν με βενζίνη.
Άλλους οχτώ (8), τούς έστειλαν στον κοντινό συνοικισμό Καρδάκι για να συμπληρωθεί εκεί ο αναγκαίος αριθμός για την εκτέλεση,σύμφωνα με τη διαταγή του αιμοσταγούς
Γερμανού Διοικητή Φρουράς Κρήτης, Μύλλερ.
Μετά το 8ήμερο πλιάτσικο πυρπόλησαν ολόκληρο το χωριό και ότι απέμεινε το ανατίναξαν με εκρηκτικές ύλες. Ήσαν εβδομήντα εφτά (77) σπίτια.
Στο Καρδάκι υπήρχαν 13 σπίτια και ήσαν εννέα (9) άνδρες, από τούς οποίους οι τρείς πρόλαβαν και έφυγαν στο σωτήριο Κέδρος.
Στο συνοικισμό Σμιλές κατέστρεψαν τα έντεκα (11) σπίτια, αφού πρώτα εκτέλεσαν τρεις (3) άνδρες. Παντού φρικαλεότητες τών απογόνων των Ούννων επιδρομέων.
Μέσα σε πυκνή βλάστηση και πολλές πηγές στο Κέντρος βρίσκεται το κεφαλοχώρι
Άνω Μέρος με τους οικισμούς Χωρδάκι και Δρυγιές.
Στη μεγάλη νύχτα της τουρκικής σκλαβιάς, οι Γενίτσαροι ήσαν το φόβητρο της περιοχής.
Προερχόμενοι από τη Μεσαρά, στο κεφαλοχώρι Άνω Μέρος, το 1823 κατέστρεψαν το μοναστήρι της Καλοείδαινας.(21)
Ήταν η πρώτη καταστροφή του Άνω Μέρους από τους Τούρκους.
Επισημαίνεται πως μετά την επανάσταση, ο άγγλος περιηγητής Πάσλεϋ έγραψε ότι στο Άνω Μέρος κατοικούσαν μόνο χριστιανοί. Το 1834 το Άνω Μέρος ήταν πρωτεύουσα του Αμαρίου
Με την ίδια τακτική, όπως και στα άλλα χωριά τού Κέντρους, στις 22 Αυγούστου του -44 οι Γερμανοί μακελάρηδες επέλεξαν από το Άνω Μέρος, και όσους βρέθηκαν από τούς οικισμούς Δρυγιές και Χωρδάκι, και εκτέλεσαν τριάντα (30) άνδρες.
Σε ένα μικρό οροπέδιο νότια του Κέντρους στην επαρχία Αγίου Βασιλείου, είναι χτισμένη η Κρύα Βρύση.
Από αυτό το χωριό καταγόταν ο Ιωάννης Ασουμανάκης ο οποίος το 1822 με μια πέτρα φόνευσε τον Τούρκο καβαλάρη Χάνιαλη(22) και οι Έλληνες εύκολα κατανίκησαν 1400 Τούρκους κοντά στις Μέλαμπες.(23)
Οι κάτοικοι τής Κρύας Βρύσης σύμφωνα με καταγεγραμμένα στοιχεία, έλαβαν μέρος στην επανάσταση του 1866 – 69 στη μονή Αρκαδίου. Επίσης πήγαν εθελοντές, όπως άλλωστε και όλοι οι Αμαριώτες, και πολλοί έπεσαν στους αγώνες του Έθνους του 1912 έως 1922, στον ελληνοϊταλικό πόλεμο και φυσικά στη Μάχη της Κρήτης.(24)
Το χωριό ήταν καταφύγιο κάθε κατατρεγμένου από τούς Βενετούς και τούς Τούρκους, οι οποίοι σημειωτέον δεν κατοίκησαν ποτέ στην Κρύα Βρύση.
Σύμφωνα με πληροφόρηση η οποία μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, το χωριό Κρύα Βρύση, το έκαψαν οχτώ (8) φορές οι κατακτητές Βενετοί, Τούρκοι και την τελευταία οι Γερμανοί. Στο χάραμα λοιπόν της ημέρας της βαρβαρότητας, οι κτηνάνθρωποι της Γερμανίας, μπήκαν στην Κρύα Βρύση και εκτέλεσαν τριάντα (30) νέους άνδρες οι οποίοι επελέγησαν βάσει καταστάσεων που είχαν συντάξει δοσίλογοι συνεργάτες των Γερμανών.
Τους τριάντα (30) μελλοθανάτους το απόγευμα τούς μετακίνησαν και τους έκλεισαν στο τότε κοινοτικό γραφείο στο οποίο τοποθέτησαν μεγάλες ποσότητες εκρηκτικών,
τις οποίες πυροδότησαν και από τις υψηλές θερμοκρασίες αποτεφρώθηκανοι μάρτυρες της ελευθερίας.
Παρών δεν ήταν κανένας. Όσα αναφέρονται τα κατέθεσαν κάτοικοι οι οποίοι επέστρεψαν στο κατεστραμμένο χωριό όταν έφυγαν οι φονιάδες και βρήκαν καμένες σάρκες και κόκαλα στον τόπο της θυσίας. Οι Γερμανοί μετά τις λεηλασίες έβαλαν φωτιά και κατεδάφισαν όλα τα σπίτια, συνολικά 113. (25)
Ο Αμερικανός ιστορικός και φιλόσοφος Γουίλ Ντυράντ ( 1885-1981), έγραψε:
«Ο Νότος δημιουργεί τους πολιτισμούς. Ο Βορράς τους κατακτά, τους καταστρέφει, δανείζεται από αυτούς, τους διαδίδει. Αυτή είναι μια σύντομη σύνοψη της Ιστορίας». Μετά το πλιάτσικο στα χωριά που λεηλάτησαν οι άρπαγες της Γερμανίας, ότι απέμεινε που δεν μπορούσαν να καταναλώσουν ή να τα στείλουν στην πατρίδα τους, τα κατέστρεψαν. Δεν άφησαν τίποτα ώστε να ζήσουν οι ντόπιοι από τους οποίους τα άρπαξαν. Όταν επέστρεψαν στα χωριά τους οι κάτοικοι τούς οποίους είχαν εκδιώξει, αντίκρισαν φρίκη!
Ψοφίμια, σκύλους, όρνιθες, χοίρους, πρόβατα, αγελάδες, ιερά σκεύη από τις εκκλησίες, άμφια, βιβλία, εικονίσματα, έπιπλα, οικιακά σκεύη και στους δρόμους χυμένα λάδια και κρασιά, ενώ τα καμένα και ερειπωμένα σπίτια έβγαζαν καπνούς και έμοιαζαν με σφαγεία, με αίματα και ανθρώπινες σάρκες των Εθνομαρτύρων ανάμεσα σε αποκαΐδια.
Τις εκκλησίες τις είχαν μετατρέψει σε σφαγεία των ζώων τα οποία άρπαξαν για να θρέψουν τους στρατιώτες τους, αλλά και σε κοπρώνες!
Συνέτεινε και η μεγάλη αυγουστιάτικη ζέστη ώστε απέπνεε μια φοβερή βρόμα και δυσωδία με πολλά έντομα και τρωκτικά παντού.(26)
Μόνο η Κρητική ψυχή του υψηλόφρονα και ελευθερόφρονα Λαού παρέμεινε αλώβητη. Δεν την λύγισαν οι βάρβαροι απόγονοι των Ούννων με το θανατικό πέρασμά τους!
Στο Καρδάκι ο μελλοθάνατος, ήρωας Εμμανουήλ Κυδωνάκης, μια στιγμή πριν τον τουφεκίσουν, απευθύνεται με βροντερή φωνή στους Γερμανούς εκτελεστές του:
«Είστε δολοφόνοι. Κοιτάξτε τι ελεεινός λαός ηθέλησε να γίνει κυρίαρχος του κόσμου! Ζήτω η ελευθερία. Ζητούμε από τους αδελφούς μας Κρητικούς να εκδικηθούν το αθώο αίμα που χύνουμε σήμερο».
Έτσι περιέγραψε την ηρωική στιγμή ο μόνος τουφεκισθείς αλλά διασωθείς Μανώλης Βλεπάκης.(27)
Αυτή είναι η μοίρα της Ελλάδας. Ακόμη και ο εχθρός της στο Μεγάλο Ξεσηκωμό του Γένους το 1821, ο Μέττεριχ είχε ειπεί:
« Η Ελλάδα πλέει εις πέλαγος θυμάτων με το μέτωπον υψηλά».
Ο σφαγέας στρατηγός πεζικού του κατοχικού στρατού της Κρήτης Φρειδερίκος Γουλιέλμος Μύλλερ, αποκαλούμενος και «Χασάπης της Κρήτης», ο οποίος διέταξε τα αντίποινα και ο στρατηγός των αλεξιπτωτιστών Μπρούνο Όσβαλντ Μπρόγιερ, καταδικάστηκαν σε θάνατο από την Ελληνική Δικαιοσύνη και εκτελέστηκαν στο Χαϊδάρι, το χάραμα της 20ης Μαΐου 1947, επέτειο της γερμανικής εισβολής στη Κρήτη.
Ο Νίκος Καζαντζάκηςέλεγε πως «η Ελλάδα επιζεί ακόμα, μέσα από διαδοχικά θαύματα… Οι Έλληνες έχουν την περηφάνια της φυλής τους και νιώθουν ότι όντας Έλληνες έχουν την ευθύνη να είναι αντάξιοι των προγόνων τους.
H πεποίθησή τους, ότι κατάγονται από τον Πλάτωνα και τον Περικλή, μπορεί ίσως να είναι μια ουτοπία, μια αυθυποβολή χιλιετιών, όμως αυτή η αυθυποβολή, γενόμενη πίστη, ασκεί μια γόνιμη επίδραση στη νεοελληνική ψυχή.
Χάρη σ' αυτή την ουτοπία επέζησαν οι Έλληνες.
Μετά από τόσους αιώνες εισβολών, σφαγών, λιμών, θα έπρεπε να έχουν εξαφανιστεί. Όμως η ουτοπία, που έγινε πίστη, δεν τούς αφήνει να πεθάνουν».
Σήμερα παρακούοντας τις προγονικές μας παρακαταθήκες, όπως «περί του μη δειν δανείζεσθαι», περιπέσαμε σε αλόγιστο δανεισμό από τις αλόγιστες πολιτικές των ντόπιων εξουσιαστών μας.
Έτσι οι δανειστές μας, που είναι οι ίδιοι βάρβαροι του παρελθόντος, κατέπεσαν σαν βδέλλες στα ελληνικά νοικοκυριά και πίνουν το αίμα και τον τίμιο ιδρώτα του Έλληνα.
Παρακούσαμε τον Πλούταρχο, «ότι το δανείζεσθαι της εσχάτης αφροσύνης και μαλακίας εστίν», δηλαδή ότι ο δανεισμός είναι πράξη υπέρτατης αφροσύνης
και μαλθακότητας.
Έτσι εγκλωβιστήκαμε, αλλοίμονο, σε μια, νέας μορφής, ύπουλη κατοχή.
Ατενίζοντας το μνημείο, το οποίο ηγέρθη από την Ομοσπονδία Σωματείων Αμαρίου προς τιμή και αιώνιο ιερό Μνημόσυνο των Εθνομαρτύρων, των ολοκαυτωθέντων χωριών του Κέντρους και όλων όσων θυσιάστηκαν για την Ελευθερία της Πατρίδας από τούς κατά καιρούς κατακτητές, ευγνωμονούντες αποτίουμε ελάχιστο ηθικό χρέος για τις θυσίες τους, πιστοί, μη αποκλίνοντες από την παρακαταθήκη του Δημοσθένη:
«Χρη δε νομίζειν αναθήναι τα τρόπαια ταύτα τούς πατέρας ημών ουχί να θαυμάζωμεν αυτά θεωρούντες αλλ’ ίνα και μιμώμεθα τας εκείνων αρετάς».
Πρέπει να πιστεύουμε ότι αναθέτουμε – δημιουργούμε αυτά τα τρόπαια στους προγόνους μας, όχι για να θαυμάζουμε βλέποντάς τα, αλλά και για να μιμούμεθα τις αρετές τους.
Ο Ρωμαίος ιστορικός Τάκιστος (55- 120 μ.Χ.) έγραψε:Ο αληθινός τάφος των νεκρών είναι οι καρδιές των ζωντανών.
Ας είναι αιωνία η μνήμη τους!
Παραπομπές:
1- Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια (Δρανδάκη) και Εμμ. Γενεράλι:
Επίτομος Γεωγραφία της Νήσου Κρήτης, έκδοση 1914.
2- Παπαγρηγοράκη Ιδομενέως: Τα Κρητικά ριζίτικα τραγούδια, έκδοση 1956-57.
3- Σανουδάκη Αντώνη: Απομνημονεύματα Τυράκη σ.130- 134.
4- Σανουδάκη Αντώνη: Απομνημονεύματα Ζωγραφάκη σ.121.
5- Σανουδάκη Αντώνη: Απομνημονεύματα Τυράκη σελ. 148.
6- Σανουδάκη Αντώνη: Απομνημονεύματα Ζωγραφάκη σελ.160.
7- Χάγκεν Φλέτσερ, σελ. 216.
8- Ιστορικό Αρχείο Κρήτης- Αρχείο Παύλου Γύπαρη, φάκ. 7..
9- Παντινάκη Μανώλη: Νικητές στο απόσπασμα…Το Αμάρι στις φλόγες, σελ.340.
10- Τσουδερός Εμμανουήλ, σ. 1247.
11- Καπετάν Μπαντουβά απομνημονεύματα, σ. 192-193.
12- Εφημερίδα «Εμπρός» της 29/1/1955 και εφημερίδες «Ακρόπολη» και «Εστία» του 1955.
13- Επιστολές του Γεωργίου Κατσίμπαλη προς Γεώργιο Σεφέρη (18/4/1955 και 22/8/1955).
14- Αστερίου Ζάχαρη: Τα δάση της Κρήτης σελ. 20-22.
15- Γενεράλι Εμμανουήλ, Περ. Κρητικός Αστήρ, έτος Β΄ , αριθμ. 34 – 36 του 1908, σελ. 257.
16- Ξανθουλίδου Στέφανου: Καταγωγή ονομάτων και τοπωνυμιών, Περ. Ιστορία,
Σεπτ. 1968 σελ. 154.
17- Γενεράλι Εμμανουήλ (Εκκλησίαι- Τζαμιά) σελ. 266.
18- Καρέλη Μανώλη- «Ιστορικά σημειώματα».
19- Ψιλάκη Βασιλείου , «Ιστορία της Κρήτης» τόμ. 3ος σελ.1401.
20- Μαρνιέρου Σπύρου, «Η Αντίσταση στο Αμάρι, 1984 σελ. 272-283».
21 – Μανουρά Στέργιου, Το μοναστήρι της Καλοείδαινας, Περ. Προμηθεύς ο Πυρφόρος,
τεύχ. 19 του 1980 σελ. 210.
22- Σταυρινίδου Νικολάου , Μεταφράσεις Τουρκικών ιστορικών αρχείων
που αφορούν την Κρήτη.)
23- Γενεράλι Εμμ. , Γεωγραφία της Κρήτης, σελ. 33.
24- Ακαδημία Αθηνών, Μνημεία Ελληνικής Ιστορίας τόμ. ΣΤ΄ σελ. 210.
25- Έκθεση της Κεντρικής Επιτροπής Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη.
Μέλη της Επιτροπής: Ιωάννης Καλιτσουνάκης, Νίκος Καζαντζάκης, Ιωάννης Κακριδής
και Κώστας Κουτουλάκης.
26- Παντινάκη Μανώλη: Νικητές στο απόσπασμα…Το Αμάρι στις φλόγες, σελ. 337.
27- Παντινάκη Μανώλη: Νικητές στο απόσπασμα… Το Αμάρι στις φλόγες, σελ. 269 και 300
