του Κωστή Ηλ. Παπαδάκη
Ο κ. Σταύρος Εμμ. Φωτάκης γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου, γνωστό παλιότερα ως «Άγιος Ιωάννης Χλιαρός», και δραστηριοποιήθηκε στο Αστυνομικό Σώμα, όπου διετέλεσε Διοικητής σε πολλές ειδικές και επιτελικές υπηρεσίες, με άριστες, πάντοτε, κριτικές από τον Τύπο και την Υπηρεσία του για την εν γένει επαγγελματική του δραστηριότητα. Διψώντας για περαιτέρω μόρφωση, συνέχισε σπουδές στη Νομική Σχολή τού Πανεπιστημίου της Αθήνας. Έχει λάβει πολλές περγαμηνές και διακρίσεις από πολλούς φορείς και την Ακαδημία Αθηνών για την εν γένει προσφορά του στη διατήρηση, κυρίως, της εθνικής μας κληρονομιάς και πολιτιστικής μας ταυτότητας, αλλά και για το αξιόλογο συγγραφικό του έργο. Το 1998 ο κ. Σταύρος Φωτάκης προήχθη στον βαθμό τού Υποστρατήγου και αποστρατεύθηκε ως ευδοκίμως περατώσας την επαγγελματική του σταδιοδρομία. Έκτοτε, συνεχίζει να δραστηριοποιείται ως μέλλος πολιτιστικών Συλλόγων και Σωματείων, ενώ δεν έπαυσε ποτέ να ασχολείται, ως ερευνητής και άριστος ερμηνευτής, και με τα αγαπημένα του ριζίτικα και τις μαντινάδες, συμμετέχοντας σε πολυάριθμες εκδηλώσεις σε μεγάλες αίθουσες συναυλιών της Αθήνας και όχι μόνον, αλλά και με το λοιπό συγγραφικό και ερευνητικό του έργο, καρπός εύγευστος του οποίου είναι και το παρουσιαζόμενο με το σημείωμά μας αυτό βιβλίο του για το χωριό του, τον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου, που κυκλοφορήθηκε πρόσφατα, με τον ρομαντικό και νοσταλγικό τίτλο «Αίγιαννιώτικες Αναδρομές».
Πρόκειται για ένα βιβλίο γεμάτο ασπρόμαυρες φωτογραφίες και αναμνήσεις με τις οποίες ως εφόδιο ο καλός συμπολίτης και φίλος κ. Σταύρος Εμμ. Φωτάκης βάλθηκε να σκαλίσει και να επαναφέρει μνήμες μιας περασμένης όμορφης για το χωριό του εποχής, από τα μέσα, περίπου, μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα.
Μια μεγάλη, μια ατέλειωτη σειρά προσώπων της ασπρόμαυρης εκείνης ονειρικής εποχής, που ξυπνούν μνήμες φωτεινές, γιατί σφράγισαν τη ζωή και τα όνειρα, τους καημούς και τις αγωνίες των ανθρώπων αυτού του χωριού, περνά και παρελαύνει μπροστά από τα μάτια της καρδιάς μας με το εν λόγω λεύκωμα του κ. Φωτάκη. . Πρόκειται για μια κατάθεση ψυχής, με άφθονες αναμνήσεις του παρελθόντος, γεμάτες από τον ιδρώτα των ανθρώπων της αγροτιάς και του μόχθου της υπαίθρου, που ξετυλίγουν το παραμύθι και γίνονται – όπως σημειώνει χαρακτηριστικά και η προλογίζουσα την έκδοση κ. Ελένη Πλαγιωτάκη- Σαατσάκη, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, με την εύγλωττη σιωπή τους αφηγητές και αδιάψευστοι μάρτυρες του παρελθόντος του εν λόγω χωριού, ή όπως θα συμπληρώναμε εμείς «εικόνες νόστου, όμορφα σύμβολα από την ασπρόμαυρη καθημερινότητα των Αϊγιαννιωτών γηγενών».
Μέσα από το λεύκωμά του ο συγγραφέας αναφέρεται και καταγράφει τις ασήμαντες λεπτομέρειες της ζωής των παλιών συγχωριανών του. Φωτίζει τα μικρότερα και ασήμαντα, που αφορούν στην καθημερινή τους ζωή, στην ένδυση, στα επαγγέλματα, στις οικογένειες, στις εορτές και στα πανηγύρια, στους γάμους και στα βαφτίσια, στο σχολείο και στην αγροτική ζωή, στη στρατιωτική και αστυνομική ζωή, αλλά και στον μοναχικό βίο και στους συγχωριανούς του μετανάστες, γιατί αυτές είναι οι κυριότερες θεματικές ενότητες στις οποίες αναφέρονται οι δημοσιευθείσες φωτογραφίες. Ο κ. Φωτάκης με το υλικό του αυτό αποφεύγει επιμελώς αυτό που μανιωδώς επιδιώκει η Ιστορία να εντοπίσει, το μεγάλο, δηλαδή, και τρανταχτό ιστορικό γεγονός και ασχολείται με πράγματα, που, ίσως, δεν είχαν ποτέ την τύχη να περιβληθούν με τον τιμητικό τίτλο του ιστορικού γεγονότος και παρέμειναν εντελώς άγνωστα και, στην καλύτερη περίπτωση, στα «ψιλά» της ιστορίας του χωριού. Η μετάδοση, πάντως, και αυτής της γνώσης έχει τη θέση της στην Τοπική Ιστορία και είναι μεγάλης ιστορικής και πολιτισμικής αξίας για κάθε τόπο.
Έτσι, ο κ. Φωτάκης ξεθάβει και αφήνει να απελευθερωθούν δεκάδες προαιώνιες μυσταγωγίες από τους χώρους και τα πρόσωπα που σημειώσαμε παραπάνω και αφορούν στις θεματικές ενότητες του βιβλίου. Θυμάται ο συγγραφέας και αγκαλιάζει πρόσωπα αγαπημένα με λεπτομέρειες, εξεικονίζει κάθε γωνιά του όμορφου χωριού του και όλα τα καταγράφει και τα ιστορεί «οξυμώρως» με την «εύγλωττη σιωπή» των εικόνων, το ταξίδι μέσω των οποίων καθίσταται εναργές και δυναμικό και μάλιστα νοσταλγικό μέσα στο χρόνο, σε μια επιστροφή στο σχετικά κοντινό ιστορικό περιβάλλον και παρελθόν.
Και τους γνωρίζει όλους ο αγαπητός μας κ. Φωτάκης και τους θυμάται με το μικρό τους όνομα, τις ιδιοτροπίες και το χαρακτήρα τους, συχνά και με το παρατσούκλι τους, έτσι όπως τους γνώρισε στον τόπο, όπου και εκείνος πρωταντίκρισε το φως της ζωής, πράγμα που μου δίνει μιαν όμορφη τρυφερή νότα αγάπης, μιαν παράξενη αίσθηση μοναδικής γλυκύτητας, οικειότητας και ομορφιάς, μιας εποχής που όλους γύρω μας τους ξέραμε σε βάθος με το όνομά τους, γιατί αυτό, ακριβώς, σημαίνει το να μπορέσει το περιβάλλον να σου κολλήσει το παρανόμι. Γνώση βαθιά του προσώπου που συναναστρεφόμαστε μαζί του …
Ευχαριστούμε για άλλη μια φορά τον εκλεκτό φίλο κ. Σταύρο Φωτάκη και γι’ αυτήν τη νέα, όμορφη κι ευγενική προσφορά του προς τη γενέθλια γη. Του εύχομαι από καρδιάς να έχει δύναμη και υγεία, για να συνεχίζει τη γόνιμη, εργώδη και δημιουργική δραστηριότητά του με όλα αυτά τα ωραία που ασχολείται, στα οποία μεγάλη και ουσιαστική είναι η μέχρι σήμερα συμβολή του. Και την εργασία του αυτήν το χωριό του, να είναι βέβαιος ότι θα την επιβραβεύσει με ευγνωμοσύνη.
ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ • Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2017 σελίς 33
