Αναδημοσίευση από : madeincreta.gr
Το φαράγγι της Πατσού είναι μια τέλεια διαδρομή, ικανή να ερεθίσει το νου, την καρδιά και το σώμα λόγω των αρχαιολογικών έλξεων που εντάσσονται σε ένα υπέροχο φυσικό φόντο, και λόγω της συνεχούς πρόκλησης που θέτει στον πεζοπόρο που θέλει να το κατακτήσει.
Από το Ρέθυμνο παίρνουμε το δρόμο που οδηγεί στο Σπήλι και ενώνει το βόρειο με το νότιο τμήμα του νησιού. Μετά από 26 χλμ. στα Μιξόρουμα, ακολουθούμε την ένδειξη για τις Καρίνες, προσπερνάμε τη Λαμπινή, που πριν από τον οικισμό σ’ ένα ύψωμα, επιδεικνύει το στρογγυλό σχήμα της θαυμάσιας βυζαντινής εκκλησίας αφιερωμένης στην Παναγία. Αμέσως μετά από αυτό το χωριουδάκι μια πινακίδα προαναγγέλλει το φαράγγι του Αγίου Αντωνίου στα δώδεκα χιλιόμετρα, ενώ ο δρόμος σκαρφαλώνει, προσφέροντας προς τα νότια μια απίθανη θέα της περιφέρειας του Αγίου Βασιλείου.
Φτάνοντας στο διάσελο περνάμε τα σύνορα του δήμου Αμαρίου, το πρώτο χωριό που συναντάμε είναι οι Καρίνες που προστατεύεται από το όρος Κέδρος. Σε επτά χιλιόμετρα βρίσκεται η Πατσός, μικρό χωριό που χαρακτηρίζεται από άσπρα σπιτάκια με τις αυλές τους ολοκληρωτικά κατειλημμένες από στοιβαγμένους χοντρούς κορμούς δέντρων. Η πηγή, κάτω από την άκρη του δρόμου, λειτουργεί ακόμη σαν τη βρύση του χωριού όπου οι γυναίκες πλένουν τα ρούχα.
Με το που μπαίνουμε στην Πατσό μια ένδειξη στα αριστερά του δρόμου προαναγγέλλει σε ένα χιλιόμετρο το “Φαράγγι του Αγίου Αντωνίου” και τα “Ερείπια του Αγίου Αντωνίου”. Παρκάρουμε σε ένα πλάτωμα κάτω από τη σκιά μιας βελανιδιάς. Μια ογκώδης ξύλινη κατασκευή αναγγέλλει την είσοδο στο φαράγγι, μια απλή καγκελόπορτα μας κατευθύνει σε ένα μονοπάτι που ανηφορίζει ελαφρά προστατευμένο από μια ξύλινη περίφραξη.
Η υποβλητικότητα του χώρου ανακαλεί ορισμένες ρομαντικές γκραβούρες γερμανών ζωγράφων του χίλια οκτακόσια: μια ανοικτή ευρύχωρη πλαγιά, κατάφυτη από έξοχα φυλλώδη πλατάνια που καταλήγει στα γαργαριστά νερά μιας ρεματιάς. Πρόσφατα δημιουργήθηκαν αναβαθμίδες με παγκάκια για να απολαμβάνουν όλοι οι επισκέπτες το πανόραμα, ενώ στις περιοχές για πικ-νικ, ξύλινα τραπέζια και ένα αυτοσχέδιο μπάρμπεκιου βρίσκονται κοντά σε μια παλιά πηγή δίπλα στο ρεύμα του ποταμού. Πιο ψηλά σκαμμένη κάτω από το γκρεμό, βρίσκεται μια τεράστια σπηλιά που φιλοξενεί την εκκλησία του Αγίου Αντωνίου και δίπλα, σε μια βραχώδη προεξοχή, υπήρχε ο βωμός του παγανιστικού ιερού.
Σε αυτό το φυσικό βωμό χιλιάδες χρόνια πριν, λάμβαναν χώρα τελετές συνδεδεμένες με τη μινωϊκή λατρεία της φύσης που είχαν ως επίκεντρο το μυστήριο της αλλαγής των εποχών και την ανανέωση του κύκλου της βλάστησης. Η ιερότητα του χώρου παρέμεινε ανέγγιχτη από την μινωϊκή εποχή μέχρι τους πρώτους αιώνες της ρωμαϊκής κατάκτησης του νησιού. Αναθηματικά αντικείμενα ανακαλύφθηκαν στην περιοχή του βωμού, μικρές αιχμές δοράτων, ιερά κέρατα από άργιλο, ενώ σε μια επιγραφή του 1ου αι. π.Χ. γίνεται αναφορά στη λατρεία του Ερμή Κραναίου (δωρικός τύπος του “Κρηναίου” κρήνη, πηγή). Η ξεχωριστή προτίμηση για τον Ερμή που λατρευόταν σε όλο το νησί ως προστάτης των βοσκών και των δασών, επιβεβαιώνεται από την εύρεση ενός μπρούτζινου αγαλματιδίου, του 1ου-3ου αι. μ.Χ. που τον αναπαριστά με πτερωτά σανδάλια, μυτερό κράνος, φαρέτρα, και ένα τρόπαιο κυνηγιού στο δεξί του χέρι. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή ήταν φυσικό στη λατρεία του Ερμή να προστεθεί εκείνη του Πάνα, θεού των δασών, ένα άγαλμα του οποίου ανακαλύφθηκε στα περίχωρα.
Μετέπειτα, με τη διάδοση του χριστιανισμού, μέσα από μια διαδικασία όσμωσης πολύ διαδεδομένης στην Κρήτη, ο παγανισμός μετενσαρκώθηκε στη σεβαστή φιγούρα του Αγίου Αντωνίου του Ερημίτη.
Η εκκλησούλα είναι καρφωμένη κάτω από τον βράχο και πριν από την είσοδο, στοιβαγμένες σε μια γωνιά βρίσκονται μερικές πατερίτσες και άλλα τάματα, μεταλλικές πλάκες που αναπαριστούν μέλη του ανθρώπινου σώματος, ένα μπράτσο, μια γάμπα, ένα κεφάλι. Στο εσωτερικό του, ένας και μοναδικός χώρος μαυρισμένος από τον καπνό των κεριών, δίπλα στις εικόνες του Αγίου, υπάρχουν απλά χαρτάκια, όπου όχι μόνο στα ελληνικά, είναι γραμμένες παρακλήσεις για να παρασχεθεί ή χάρη ή ευχαριστίες από εκείνους που την έλαβαν.
Αρχίζουμε πάλι να βαδίζουμε στα βόρεια του δάσους, μπροστά μας έχουμε μια επιλογή: ένα ξύλινο βέλος στα αριστερά και ένα στα δεξιά, με την ίδια φράση γραμμένη στα ελληνικά “Βόρεια έξοδος” μας δείχνει να κατέβουμε στο φαράγγι. Συνεχίζουμε κατά μήκος της ανατολικής πλαγιάς γιατί το “Σπήλαιο Φουρναρό” φαίνεται αρκετά ενδιαφέρον. Μια σπηλιά σκαμμένη στο βραχώδες τοίχωμα, με κάθετες ανάγλυφες γραμμές, στο χρώμα της άμμου και ροζ που σε ένα σημείο γίνονται λείες, συγχέονται και μετατρέπονται σε κυματοειδείς σκούρες γκρίζες κηλίδες.
Καθώς το μονοπάτι κατηφορίζει, συναντάμε μεγάλα πεζούλια φτιαγμένα από κορμούς δένδρων τα οποία διευκολύνουν την κάθοδο. Μια άλλη πινακίδα με την επιγραφή “Σπηλιάρες” μας απομακρύνει, άλλες κοιλότητες ανοίγονται κάτω από πλάγια αφήνοντας να αιωρούνται προς τα κάτω περίεργα συγκρίμματα, ένα είδος σταλακτιτών, μακρείς πάνω από ένα μέτρο, με οδοντωτή νεύρωση. Σε όλη την περιοχή, για όποιον θέλει να απολαύσει τη φύση χωρίς ιδιαίτερη κούραση, έχουν δημιουργηθεί εύκολες διαδρομές για περίπατο, ενώ για όσους τους αρέσει η έντονη συγκίνηση μπορούν να ακολουθήσουν το δρομάκι που με κλειστές στροφές κατεβαίνει χαμηλά απόκρημνο και ελικοειδές. Στο βάθος της κοιλάδας τώρα φαίνονται συσσωρευμένοι γιγαντιαίοι ογκόλιθοι, ο ένας δίπλα στον άλλο ή ακόμη σφηνωμένοι ο ένας στον άλλο. Σύντομα το μονοπάτι τελειώνει, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε άλλο κατά μήκος της δεξιάς πλευράς και ένα γεφυράκι, με ξύλινα παραπέτα μας βοηθά, μεταφέροντάς μας στην αριστερή πλευρά και σηματοδοτεί την είσοδο στο καθεαυτό βάραθρο.
Από εδώ και πέρα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το μυαλό, τα χέρια και τα πόδια για να ξεπεράσουμε βραχώδεις όγκους, ανεβαίνοντας και κατεβαίνοντας υποτυπώδεις ξύλινες σκάλες στερεωμένες με αλυσίδες στα βράχια, περνώντας από το εσωτερικό οπών σκαμμένων στην πέτρα, με σκοπό να κατακτήσουμε άλλους μετακινημένους και σφηνωμένους μεταξύ τους βράχους, που μας οδηγούν πάντα πιο χαμηλά στη ρεματιά. Ένα πέρασμα σκαμμένο κάτω από ένα πέτρινο τόξο, με τη βοήθεια μιας μικρής σιδερένιας σκάλας, μας μεταφέρει στο κοίλωμα ενός φυσικού αμφιθεάτρου.
Περπατάμε πλέον στο χαλικόστρωτο της κοίτης του φαραγγιού, δεν υπάρχει σηματοδότηση του μονοπατιού, παρά μόνο οι μεγάλοι βράχοι που πρέπει να προσπεράσουμε. Οι ανεκτίμητες σκαλίτσες εξαφανίστηκαν, έτσι σε ένα σημείο κάνουμε τσουλήθρα πάνω σε ένα κοντάρι, μοναδικό σημείο στήριξης για να ξεπεράσουμε αυτό το εμπόδιο. Είμαστε αρκετά χαμηλά, δε φαίνεται ο ουρανός πλέον.
Μετά από μία ώρα πεζοπορίας εμφανίζονται ξανά οι πλάτανοι και στο υπόφορο τα βάτα. Μακριά διαφαίνεται η επιβλητική κατασκευή του φράγματος στο Ποτάμι. Στη συνέχεια παίρνουμε τον ίδιο δρόμο με αντίθετη φορά. Οι δυσκολίες που συναντήσαμε τώρα φαίνονται πολύ λιγότερες και αρκετά γρήγορα ξαναγυρίζουμε στην ξύλινη γέφυρα. Ανεβαίνουμε κατά μήκος της δυτικής βουνοπλαγιάς, που δεν έχουμε εξερευνήσει μέχρι τώρα, και αφού περάσουμε ένα μεγάλο πλάτανο, ανηφορίζουμε ένα δρόμο καλά σηματοδοτημένο, που πότε ανηφορίζει ομαλά και πότε εντελώς απότομα. Σε ένα τέταρτο της ώρας φτάνουμε στην αρχική διακλάδωση και στην εκκλησούλα του Αγίου Αντωνίου. Ο χώρος αναψυχής μας υποδέχεται εγκάρδια, για να αφεθούμε σε ένα ολοκληρωτικό ρηλάξ, ικανοποιημένοι που φέραμε εις πέρας το εγχείρημά μας.
Λίγα λόγια για τον Άγιο Αντώνιο
Ονομαστός χριστιανός ασκητής της Αιγύπτου και θεμελιωτής του μοναχικού βίου στην Ανατολή. Η μνήμη του εορτάζεται στις 17 Ιανουαρίου.
Ο Αντώνιος γεννήθηκε γύρω στο 250 στην πόλη Κομά της Άνω Αιγύπτου, από γονείς εύπορους και ευλαβείς. Έζησε στα χρόνια ρωμαίων αυτοκρατόρων, όπως ο Διοκλητιανός (284-305), ο Μαξιμιανός (285-305) και ο Μέγας Κωνσταντίνος. Από την παιδική του ηλικία ήταν ολιγαρκής και αυτάρκης κι έδειξε ενδιαφέρον για τη λατρευτική ζωή της εκκλησίας.
Σε ηλικία 20 ετών έχασε και τους δύο γονείς του. Έξι μήνες αργότερα μοίρασε τα υπάρχοντά του στους φτωχούς, υπακούοντας στην ευαγγελική περικοπή του πλούσιου νεανίσκου, και αποσύρθηκε σε σπήλαιο της ερήμου, όπου έζησε ασκητικό βίο για 25 συναπτά έτη. Η φήμη του διαδόθηκε σύντομα στις τοπικές εκκλησίες, πολλοί δε χριστιανοί κατέφευγαν στην ίδια περιοχή για να ασκητεύσουν και να ακούσουν τη διδασκαλία του.
Το έτος 311, κατά το διωγμό του αυτοκράτορα Μαξιμίνου (307-313), κατήλθε στην Αλεξάνδρεια, για να ενθαρρύνει και να βοηθήσει τους πιστούς της τοπικής εκκλησίας. Όταν έπαυσε ο διωγμός, ο Αντώνιος επανήλθε στην έρημο. Αισθανόταν, όμως, ενοχλημένος από την παρουσία πολλών πιστών που πήγαιναν να τον συναντήσουν κι έτσι αναζήτησε ένα νέο καταφύγιο στο όρος Κολξίμ της Ερυθράς Θάλασσας. Κι εκεί, όμως, προσέρχονταν πολλοί χριστιανοί για να λάβουν την ευλογία του και να θεραπευτούν. Η φήμη του έφθασε μέχρι και τα υψηλά κλιμάκια της αυτοκρατορίας. Ο Μέγας Κωνσταντίνος και γιοι του, Κωνστάντιος και Κώνστας, είχαν τακτική αλληλογραφία μαζί του και τον συμβουλεύονταν για διάφορα θέματα.
Κατά τη διάρκεια του ασκητικού βίου του δεν άλλαξε ποτέ ένδυμα, ούτε έπλυνε το σώμα ή τα πόδια του με νερό. Δίδασκε τους μαθητές του να μη θεωρούν τίποτε ανώτερο από την αγάπη του Χριστού και να μη νομίζουν ότι επειδή απέχουν από τα κοσμικά αγαθά, στερούνται κάτι αξιόλογο. Το να αφήνει κανείς τα επίγεια αγαθά, έλεγε, είναι σαν να καταφρονεί μία δραχμή από χαλκό, για να κερδίσει εκατό χρυσές. Τόνιζε ότι δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο ανθρώπινος βίος είναι πρόσκαιρος συγκρινόμενος προς την αιώνια ζωή και ότι δεν πρέπει να κοπιάζουμε για την απόκτηση πρόσκαιρων αγαθών, τα οποία δεν μπορούμε να πάρουμε μαζί μας, αλλά για την απόκτηση αιώνιων αγαθών, δηλαδή της φρόνησης, της δικαιοσύνης, της σωφροσύνης, της ανδρείας, της συνέσεως και της αγάπης.
Ο Άγιος Αντώνιος, ο επονομασθείς από την εκκλησία Μέγας, κοιμήθηκε το 356 σε ηλικία 105 ετών, έχοντας απόλυτη σωματική και πνευματική υγεία. Λίγο πριν από την αποδημία του χάρισε στους δύο πιο διαπρεπείς μαθητές του, τον Σεραπίωνα και τον Μέγα Αθανάσιο, τα μοναδικά του περιουσιακά στοιχεία, ένα χιτώνιο και δύο μηλωτές (προβιές). Σύμφωνα με την επιθυμία του, ο τόπος της ταφής του παρέμεινε μυστικός. Αργότερα, τα λείψανά του μεταφέρθηκε στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Αλεξάνδρεια επί Ιουστινιανού (561) και από εκεί το 635 στην Κωνσταντινούπολη. Τον 11ο αιώνα τα παρέλαβε ένα γάλλος ευγενής, ονόματι Ζοσλέν, ο οποίος τα εναπόθεσε στο Αββαείο του Αγίου Αντωνίου, στην ομώνυμη πόλη της Ν.Α. Γαλλίας (Saint-Antoine-l'Abbaye), όπου βρίσκονται σήμερα.
Απολυτίκιο
Τον ζηλωτήν Ηλίαν τοις τρόποις μιμούμενος,
τω Βαπτιστή ευθείαις ταις τρίβοις επόμενος,
Πάτερ Αντώνιε, της ερήμου γέγονας οικιστής,
και την οικουμένην εστήριξας ευχαίς σου.
Διό πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ,
σωθήναι τας ψυχάς ημών.
Λαογραφία
Στη λαϊκή παράδοση υπάρχει η δοξασία ότι ο Άγιος Αντώνιος τιμωρεί όσους εργάζονται την ημέρα της μνήμης του.
Οι κάτοικοι της Βέροιας τιμούν τον άγιο ως ιατρό των ψυχοπαθών, των «δαιμονισμένων», οι οποίοι πρέπει να έχουν νηστέψει επί σαράντα ημέρες και να έχουν προσδεθεί, αφιερωματικά και τελετουργικά, στο ναό του αγίου.
Η εορτή του Αγίου Αντωνίου θεωρείται το κέντρο του χειμώνα, άρα είναι και ημέρα βαρυχειμωνιάς. Λόγω της κακοκαιρίας που συνήθως επικρατεί κατά την ημέρα αυτή και του ψύχους, υπάρχει η κατάρα: «Κακή ριπή τ' αγι-Αντωνιού να σε βρει».
Είναι όμως και ορόσημο για το επερχόμενο καρναβάλι, γι' αυτό και η προτροπή του λαού: «Απ' τ' αγι-Αντωνιού και πέρα / δώσ' του φουστανιού σ' αέρα».
Στη Δυτική παράδοση, ο Άγιος Αντώνιος είναι προστάτης των πασχόντων από δερματοπάθειες, των νεκροθαφτών, των καλαθοπλεκτών και των ψηκτροποιών.
Πηγές: crete-travelling.blogspot.gr, sansimera.gr
Δείτε το βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=FeTKCMpDCoM
