Γράφει ο: ΝΙΚΟΣ ΤΣΙΟΥΔΑΚΗΣ
Γεν. Γραμμ. της Ομοσπονδίας Αμαριωτών
Η Ομοσπονδία Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου με βαθύ αίσθημα ευθύνης και αναγνώρισης της μεγίστης προσφοράς, όσων θυσιάστηκαν στο βωμό της ελευθερίας : 164 Ηρώων του Κέντρους που σφαγιάσθηκαν ή ολοκαυτώθηκαν στα
επτά καμένα χωριά του Αμαρίου (Γερακάρι, Γουργούθοι, Καρδάκι, Σμιλές, Βρύσες, Δρυγιές, Άνω Μέρος ) και ενός χωριού του Αγίου Βασιλείου την Κρύα Βρύση στις 22 Αυγούστου 1944 από τη θηριωδία των Γερμανών Ναζί και των πεσόντων Ηρώων Αμαριωτών στους κατά καιρούς πολέμους της πατρίδας μας, καθιέρωσε και πραγματοποιεί επετειακά, εδώ και 32 χρόνια εκδήλωση τιμής και μνήμης την πρώτη Κυριακή του Οκτώβρη κάθε χρόνο, στον Ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου Ομονοίας, πολιούχου της ενορίας που ανήκει, η ιδιόκτητη στέγη της, το Αμαριώτικο Σπίτι, Σοφοκλέους 53 Α, 1ος όροφος Αθήνα.
Την Κυριακή 02/10/2015 το προεδρείο της Ομοσπονδίας Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου με μέλη του Δ.Σ. της, εκπρόσωπους Σωματείων μελών της, την Αμαριώτικη παρέα και εκλεκτή αντιπροσωπεία του συλλόγου Κρητών Πετρούπολης με επικεφαλής τον εξαίρετο χοροδιδάσκαλο τους κ. Βασίλη Μουρτζανό και τις ανάλογες κρητικές ενδυμασίες τους, ξεκίνησαν από το ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ, με τα αντίστοιχα λάβαρα τους, για τον Ιερό Ναό Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης Ομονοίας όπου είχε προγραμματιστεί να τελεστεί το ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των 164 εκτελεσθέντων και ολοκαυτωθέντων στα καμένα χωριά του Κέντρους και των πεσόντων Αμαριωτών Ηρώων στους κατά καιρούς αγώνες της πατρίδας μας υπερασπιζόμενοι την ελευθερία της.
Στις 10:00 π. μ. μετά από αναμνηστικές φωτογραφίες στην εξωτερική είσοδο του ΑΜΑΡΙΏΤΙΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ και του Ιερού Ναού, παρατάχθηκαν εντός του Ιερού Ναού αριστερά από το Ιερό Μνημόσυνο που είχε τοποθετηθεί στο κέντρο μπροστά από την ωραία πύλη της εκκλησίας,(προσφορά, όπως κάθε χρόνο μαζί με τον υπόλοιπο στολισμό της εκκλησίας ,του γραφείου τελετών Σωτηρίου Μαρτίνη και Παντελή Κιτάντη και η Ομοσπονδία τους ευχαριστεί θερμά),περιφρουρούμενου από την κ. Μαρία Παπαδάκη δεξιά και την κ.Λουκία Κεφαλά αριστερά αντιπροσωπευτικά μέλη του συλλόγου Κρητών Πετρούπολης. Δεξιά ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Αντωνακάκης Στέφανος με αξιότιμες κυρίες και κυρίους επισήμους: Βετεράνος αγωνιστής της Αντίστασης, τέως Ευρωβουλευτής και Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλιου Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών κ. Μανώλης Γλέζος, Βουλευτής Αντιπρόεδρος της Ν.Δ και τέως Υπουργός κ. Κωστής Χατζηδάκης, εκπρόσωπος του Π.Α.Σ.Ο.Κ. ο Γραμματέας της κεντρικής επιτροπής του κ. Στέφανος Ξεκαλάκης, εκπρόσωπος της Περιφέριαρχου Αττικής κ. Ρένας Δούρου η περιφερειακή σύμβουλος κ. Κατερίνα Παλιού, Δήμαρχος Αμαρίου κ. Παντελής Μουρτζανός, Πρόεδρος της Παν/ας Ομ/ας Κρ/ων Πολ/ων Σωμ/ων κ. Μανώλης Πατεράκης, Αντιπρόεδρος της Παγκρητίου Ένωσης και Στρατηγός ε. α Αντώνης Μυτιληνάκης, Πρόεδρος Ρεθυμνίων Αττικής (ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ) κ. Γεώργιος Βλατάκης, εκπρόσωπος του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Σμήναρχος Άρης Τζαγάκης, Αστυνομικός Διευθυντής, Διοικητής της τροχαίας Αθηνών κ. Γεώργιος Διαμαντόπουλος, Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών κ.Αριστομένης Συγγελλάκης και πολλών άλλων εκπροσώπων πολιτιστικών σωματείων και φορέων. Ο υπόλοιπος χώρος της εκκλησίας (καθολικό) είχε κατακλειστεί από πλήθος κόσμου που με υποδειγματική θρησκευτική ευλάβεια περίμενε να παρακολουθήσει την τελετή του μνημόσυνου.
Η μνημειώδεις θρησκευτική τελετή άρχισε και τελείωσε χοροστατούντος του επικεφαλής του Ιερού Ναού Πανοσιολογιότατου Αρχιμανδρίτη κ. Σεραφείμ Ρίβιου (είχαμε την ατυχία να απουσιάζει λόγω ασθενείας ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης μας Λάμπης Συβρίτου και Σφακίων κ.κ Ειρηναίος και του ευχόμαστε με τις ευλογίες Του καλή αποκατάσταση της υγείας Του.) Ύστερα από την ολοκλήρωση της ιεροτελεστίας ο Πανοσιολογιότατος κ. Σεραφείμ αναφέρθηκε στους τιμωμένους μας ευχόμενος υπέρ αναπαύσεως των αδικοχαμένων μας αδερφών, εκφράζοντας στη συνέχεια προς τον Πρόεδρο και τα μέλη της Ομοσπονδίας τις ευλογίες του και την ιδιαίτερη συμπάθεια του που κάθε χρόνο πραγματοποιούν το Ιερό Μνημόσυνο. Χάρηκε ακόμη πάρα πολύ για τη συμμετοχή του κ.Μανώλη Γλέζου εναγκαλίζοντας τον με τις ευλογίες του.
Ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Στέφανος Αντωνακάκης ευχαρίστησε τους Σεβαστούς Πατέρες,για την ιεροτελεστία και για όσα με πραγματική ευλάβεια ανέφερε ο κ. Σεραφείμ ασπάζοντας τη δεξιά του, προσφώνησε αρκετούς από τους επισήμους ονομαστικά, και όλο το εκκλησίασμα, για την τιμητική παρουσία τους, προσκαλώντας όλους γενικά, στο ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ για τη συνέχεια της εκδήλωσης. Μετά την ολοκλήρωση της υποδοχής των προσκεκλημένων από τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας κ. Στέφανο Αντωνακάκη και Παναγιώτη Βαμιεδάκη στον διακοσμημένο χώρο του ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ με Ελληνικές σημαίες, φοίνικες κατοχικές φωτογραφίες κλπ. ο παρουσιαστής του προγράμματος Γεν. Γραμματέας της Ομοσπονδίας Νικόλαος Τσιουδάκης υποχρεώθηκε, λόγω δικαιολογημένης καθυστέρησης του Αρχιερέα του Ι. Ν. Αγίου Κωνσταντίνου, να καλύψει το σχετικό χρόνο της αναμονής με την τροποποίηση της ροής του προγράμματος εντός και εκτός αυτού ως εξής:
Ανάγνωση επισήμων από το μέλος του Δ.Σ.της Ομοσπονδίας κ. Γεώργιο Δουλγεράκη σύμφωνα με τη κατά προσέγγιση σειρά προσέλευσης τους στην εκκλησία και συμπληρώθηκαν, ανάλογα, στη συνέχεια από το συντονιστή της εκδήλωσης Γενικό Γραμματέα της Ομοσπονδίας κ. Νικόλαο Τσιουδάκη που με την παρουσία τους τίμησαν εκτός των παραπάνω αναφερομένων στον Ιερό Ναό και οι παρακάτω:
Μανώλης Ψαρουδάκης, Αντιδήμαρχος Δήμου Αμαρίου.
Μανώλης Δρυδάκης, Πρόεδρος, Ομοσπονδίας Αγίου Βασιλείου.
Μαίρη Τζανάκη, Πρόεδρος Ένωσης Αποδήμων Γυναικών.
Γιάννης Φωτάκης, Τέως Νομάρχης Ρεθύμνου.
Στέλιος Παλάσσαρος, τέως πρόεδρος Κρητικής Εστίας ,Πρόεδρος Χρωμοναστηρακιανών
Γεώργιος Λέκκας , τέως Πρόεδρος Κρητών στιχουργών.
Ζαχαρίας Καμπουράκης, τέως Αντιπρόεδρος Παγκρητίου Ενώσεως.
Νίκος Λιονής , Πρόεδρος ‘Ένωσης Κρητών Σαρωνικού
Βασίλης Αποστολάκης, Στρατηγός ε.α
Σταύρος Φωτάκης, Στρατηγός ε.α.
Γεώργιος Χαραλαμπάκης Στρατηγός ε.α
Μανώλης Μηλιαράκης, Κίνημα Χριστιανική Δημοκρατία.
Βασίλης Μουρτζανός ,χοροδιδάσκαλος.
Γιάννης Μανιουδάκης ,Δικηγόρος παρά Αρείω Πάγω.
Καλλιόπη Σαριδάκη, εκπαιδευτικός, επιζώσασα από το Ολοκαύτωμα.
Αθανασία Περάκη, Πρόεδρος Συλλόγου Χανιωτών λεκανοπεδίου Αττικής.
Αντώνης Γιαννουλάκης ,Πρόεδρος Κρητών Ωρωπού και πέριξ περιοχών.
Αριστόδημος Δρυγιαννάκης, Πρόεδρος Κρητών Π.Φαλήρου.
Κωστής Καπετανάκης ,Πρόεδρος Κρητών Παπάγου-Χολαργού.
Μανώλης Μαρκομανώλης ,Επίτιμος Πρόεδρος,
Γεώργιος Διακάκης ,Πρόεδρος Συλλόγου Δήμου Βιάννου Αττικής.
Κώστας Λαγουδάκης, εκπρόσωπος Συλλόγου Κρυοβρυσανών.
Γιάννης Αλεξανδράκης, τέως Γενικός Γραμματέας της Ομοσπονδίας.
Αμαλία Πορτάλιου, τέως Μέλος του Δ.Σ της Ομοσπονδίας.
Μανώλης Μηναδάκης, τέως Β Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας.
Χαρούλα Μακρυμαλλάκη, τέως Μέλος του Δ.Σ της Ομοσπονδίας.
Πλαιτάκης Ζαχαρίας, Χειρουργός Ιατρός.
Νίκος Κοτσαμπασάκης, Δικηγόρος.
Και ο συντονιστής συνεχίζει:
• Καλή σας μέρα αγαπητοί μ’ευγένεια πλασμένοι
απού τιμάτε τσ’ Ήρωες ως είστε μαθημένοι.
• Και μετά το μνημόσυνο τηρείτε έθιμο μας
κι ήρθατε και στο σπίτι μας(Αμαριώτικο) για μνήμη των νεκρών μας.
• Κι είναι το σπίτι μας μικιό μα με καρδιές μεγάλες
ούλοι μας θα χωρέσουμε και μ’ανοιχτές αγκάλες.
• Σας σε καλωσορίζουε κι όρθιοι θα σταθούμε
τρισάγιο να ψάλουμε τσ’ Ήρωες που τιμούμε!!!
Συνεχιζόμενης της καθυστέρησης του Πανοσιολογιότατου ,προσκαλείται στο βήμα, η βιώσασα τα αποτρόπαια γεγονότα στο Ηρωικό χωριό της Άνω Μέρος, κα. Καλλιόπη Σαριδάκη, εκπαιδευτικός και πρόλαβε να αναφέρει τα παρακάτω:
(22α Αυγούστου 1944,)
Αντίποινα των Γερμανών Κατακτητών
Κάψιμο των χωριών του Κέδρους
Το ξύπνημά μας της 22ας Αυγούστου, ήρθε με τα γαυγίσματα των σκυλιών που προαισθάνονταν το κακό. Για αυτό, όταν στις 6.00πμ, οι Γερμανοί χτύπησαν τις πόρτες μας ουρλιάζοντας, να συγκεντρωθούμε όλοι στο σχολείο, είχαν ήδη σκοτώσει ή πυροβολήσει τα περισσότερα για να πάψουν να αλυχτούν.
Βρισκόμουν στο χωριό λόγω θερινών διακοπών των Γυμνασίων. Όλες οι οικογένειες ξεκινήσαμε και φτάσαμε στο Σχολείο, όπου μάθαμε ότι θα κάψουν το χωριό. Εκεί οι κατακτητές, χώρισαν στην μια αίθουσα τους νέους άνδρες και παιδιά άνω των 12 ετών, και στην άλλη τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους. Στην συνέχεια ένας Γερμανός αξιωματικός ονόματι Luis γνωστός μου από τα μαθήματα Γερμανικών που μας έκανε στο Γυμνάσιο, μας έδωσε εντολή να γυρίσουμε στα σπίτια μας και να πάρομε ότι μπορούμε να σηκώσαμε, γιατί τα σπίτια θα καταστραφούν. Η μητέρα μου σκέφτηκε και πήρε 1 σακί ψωμί και κουβέρτες. Πίσω στο σχολείο, έγινε διαχωρισμός των Ομήρων: εφήβων κοριτσιών και ηλικιωμένων. Στα 10 έφηβα κορίτσια ήμουν εγώ, η αδελφή μου Αρτεμισία Παττακού, οι ξαδέλφες μου Κακιώ Κυριακάκη, Αργυρή Μαθιουδάκη, Αγγέλα Μαθιουδάκη, Ελένη Λεμονάκη και Ευανθία Φραγκουδάκη, Μαρία Κουγιτάκη, ένα κορίτσι από τις Δρυγιές, και μια άγνωστη φιλοξενούμενη στον Καπαρό. Ξεκινήσαμε σε φάλαγγα, μπροστά εμείς και οι υπόλοιποι πίσω μας, φρουρούμενοι από οπλισμένους Γερμανούς στρατιώτες, μέσα στο λιοπύρι, ξυπόλυτα παιδιά, εξαθλιωμένοι, χωρίς φαγητό με λίγο νερό που μας έφερναν κάπου κάπου. Περάσαμε τις Δρυγιές, Βρύσες, Καρδάκι, και φτάσαμε στο Γερακάρι. Εκεί είδαμε τον πρώτο σκοτωμένο στην άκρη του δρόμου! Μετά προχωρήσαμε στις Ελένες. Στη συνεχεία στρατοπεδεύσαμε σε ένα αμπέλι στον Μέρωνα, όπου κοιμηθήκαμε, τρόπος του λέγειν, αφού με τους φακούς έψαχναν κάποιον και μας ξυπνούσαν. Το πρωί, μας άφησαν να περιμένουμε να έλθουν τα αυτοκίνητα φορτηγά, με τα λάφυρα, από τους μαγατζέδες των σπιτιών μας που πήραν πριν τα κάψουν. Εμάς τους Ομήρους, μα έβαλαν πάνω από τα σακιά με τα στάρια και τα άλλα λεηλατημένα προϊόντας μας, με προορισμό το Ρέθυμνο. Τους υπόλοιπους τους άφησαν να πάνε όπου ήθελαν. Η οικογένεια μου πήγε στην Πατσό, μαζί με πολλοίς άλλους Ανωμεριανούς Οι δικοί μου φιλοξενηθήκαν στην οικογένειας Προκοπάκη (στου Προκόπη), κλαίγοντας για την άγνωστη τύχη μας.
ΟΙ Όμηροι φτάσαμε την νύκτα στο Ρέθυμνο, και μάλιστα στο Φρούριο στην Φορτέτσα. Κοιμηθήκαμε σε βρεγμένο πλακόστρωτο. Την νύκτα ακούσαμε, τον πυροβολισμό της εκτέλεσης , κάτω από το κάστρο, του αδελφού του Παντελονόκωστα . Την επόμενη μας ξεχώρισαν,. Τα 10 κορίτσια του Άνω Μέρους και τα 20 των Βρύσων μας έβαλαν στην εκκλησία του Κάστρου. Τα 50 κορίτσια του Γερακαριού σε ένα άλλο ερείπιο, κατάλυμα, και τους μεγάλης ηλικίας ομήρους πάνω από 50ετών, τους άφησαν σε υπαίθριο χώρο. Στις 20 ημέρες, απελευθέρωσαν έμενα και την Κακιώ Κυριακάκη ως μικρότερες, ενώ οι υπόλοιποι έμειναν εκει 1 μήνα , μέχρι την κατάρρευση του Μετωπίου, το οποίο και τις/τους γλύτωσε. Οι πληροφορίες έλεγαν πως η τύχη μας θα ήταν: είτε η βύθιση, όποιου σκάφους μας επιβίβαζαν, στα ανοιχτά, για να μας πνίξουν, ή να καταλήξουμε στο Άουσβιτς!
Η αδελφή μου και εγώ φύγαμε, γεμάτες Ψώρα, και Τυφοειδή Πυρετό.
Θα πρέπει να αναφέρω ότι , όταν οι γονείς μου έμαθαν ότι είμαστε στο Κάστρο, η μητέρα μου με τα δυο μικρή αγόρια αδέλφια μας Γιώργη 13 ετών και Ιάκωβο 11 ετών , ήρθαν στην είσοδο του Κάστρου, να μας δουν. Συμφωνήσαμε σαν σύνθημα ότι είμαστε ζωντανές να απλώναμε κάθε πρωί μια κόκκινη πατανία στα Τείχη.
Μετά την απελευθέρωσή μας, γυρίσαμε όλοι στο χωριό, όπου βρήκαμε το σπίτι ερείπια, ανατιναγμένο με δυναμίτη, λεηλατημένο, και το σκυλάκι μας που είχαν τραυματίσει το πρωί εκείνο , είχε γυρίσει και ήταν νεκρό, στα θεμέλια.
Σημειωτέον ότι το ίδιο βράδυ της 22ας εξετέλεσαν τους άνδρες ακόμα και 12χρονα αγόρια, σε όλα τα χωριά. Δεν υπάρχουν τάφοι, αλλά μόνο τα ονόματα τους, στις στήλες των Ηρώων των χωρίων, με τα αποκαΐδια που βρέθηκαν , στο χωνευτήριο.
Η οικογένεια μου, πρόσφυγες χωρίς στέγη, πήγαμε στο Χορδάκι, όπου φιλοξενηθήκαμε, όπως όπως, στους αδελφούς του πατέρα μου Γιώργη και Μανώλη Παττακούς, μέχρι να φτιάξουμε κατάλυμα στο Άνω Μέρος.
Το σπίτι ξαναχτίσθηκε αργότερα.
Άστεγοι, Όμηροι, και Πρόσφυγες ,ξαναρχίσαμε την ζωή μας από το μηδέν. Πάλι καλά που δεν είχαμε άμεσα οικογενειακούς νεκρούς.
Καλλιόπη Παττακού
του Θεοδώρου και της Αγάπης
Σύζυγος Θεοχάρη Σαριδάκη
Προσερχόμενος ο επικεφαλής του Ι. Ν Αγίου Κων/νου ο συντονιστής της εκδήλωσης συνέχισε:
Καλωσορίζουμε τον Πανοσιολογιότατο πατέρα κύριο Σεραφείμ με τον ακόλουθο του ιερέα και παρακαλούμε με την ευλογία Του να αρχίσει η τέλεση του τρισάγιου, το οποίο και τελέσθηκε μπροστά στο Μνημείο Ηρώων της Ομοσπονδίας με την ανάλογη επισημότητα και συνεχίζει: Ευχαριστούμε τον πατέρα Σεραφείμ με την ακολουθία του για την προσέλευση και τις υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των Ηρώων μας ευχές Του.
-Κατάθεση στεφάνων: Από την Ομοσπονδία Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου ο Πρόεδρος της κ.Στέφανος Αντωνακάκης.Από το Σύλλογο Κρυοβρυσανών της Αθήνας ο κ.Κωστής Λαγουδάκης.Και επειδή δεν έχουμε άλλα στεφάνια μπορούν, όσοι επιθυμούνε να τιμήσουν τους Ήρωες μας,να καταθέσουν στον ταμία της Ομοσπονδίας κ.Μανώλη Τσαγρή όποιο χρηματικό ποσό επιθυμούν.
-ΑΦΙΕΡΩΜΑ μου στους ΗΡΩΕΣ των χωριών του Κέντρους:
• Τ’ άδικο ολοκαύτωμα που ‘καμαν στο κορμί σας
αθάνατη εκράτησε στο γ κόσμο την ψυχή σας.
• Και δείχνει απερίφραστα μάρτυρες Ήρωες μας
τη δόλια βαρβαπότητα που ‘χαν κατακτητές μας.
• Και έχει καταδικαστεί απ’ όλο τον πλανήτη
και δόξασ’ η θυσία σας ολόκληρη τη γ Κρήτη.
-Παρακαλούμε ενός λεπτού σιγή που έληξε με την επιφώνηση ΑΘΑΝΑΤΟΙ.
-Παρακαλούμε τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας μας κ.Στέφανο Αντωνακάκη για το δικό του χαιρετισμό, ομιλία, ο κ.Αντωνακάκης έχει το λόγο:
ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΜΑΡΙΟΥ ΣΤΟ ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΗΡΩΩΝ ΑΜΑΡΙΩΤΩΝ ΣΤΙΣ 2-10-2016
Πανοσιολογιότατε πατέρα Σεραφείμ, Προϊστάμενε του Ιερού Ναού Αγίου Κωνσταντίνου ,
Σεβαστέ πατέρα,
Αγωνιστή της Αντίστασης και της Δημοκρατίας κύριε Μανώλη Γλέζο Ευρωβουλευτή και Πρόεδρε της Επιτροπής Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών
Κύριε Κωστή Χατζηδάκη Βουλευτή Αντιπρόεδρε της Ν.Δ. τ. Υπουργέ,
Κύριε Άρη Τζαγάκη Σμήναρχε εκπρόσωπε του Υπουργού Εθνικής Άμυνας κυρίου Πάνου Καμμένου,
Κυρία Κατερίνα Παλιού Περιφερειακή Σύμβουλε εκπρόσωπε της Περιφερειάρχου Αττικής κας Ρένας Δούρου,
Κύριε Παντελή Μουρτζανέ Δήμαρχε Αμαρίου,
Κύριε Μανώλη Ψαρουδάκη Αντιδήμαρχε Δήμου Αμαρίου,
Κύριε Αριστομένη Συγγελάκη Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών μέλος της Επιτροπής Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών και ομιλητή,.
Κυρίες και Κύριοι εκπρόσωποι αρχών και φορέων,
Κύριοι Πρόεδροι και Μέλη Σωματείων Μελών ,
Κύριοι Πρόεδροι και Μέλη άλλων Κρητικών Συλλόγων και Ομοσπονδιών.
Αγαπητοί Αμαριώτες και φίλοι,
Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στο Αμαριώτικο Σπίτι και σας ευχαριστώ που τιμάτε με την παρουσία σας την εκδήλωση μνήμης και τιμής στους ήρωες Αμαριώτες, που έπεσαν στα πεδία των μαχών υπερασπίζοντας την πατρίδα μας, εκτελέστηκαν ή ολοκαυτώθηκαν στα καμένα χωριά από τους Γερμανούς Ναζί. Η εκδήλωση μνήμης και τιμής πραγματοποιείται εδώ και 32 χρόνια την πρώτη Κυριακή του Οκτώβρη εκάστου έτους. Υποκλινόμαστε στη μνήμη τους και στη θυσία τους και διεκδικούμε τη δικαίωση τους.
Η Ομοσπονδία Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου ιδρύθηκε το 1984 μετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Αμαριωτών με πρωτεργάτη, εμπνευστή και συντονιστή τον Πρόεδρο της αείμνηστο ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΛΙΤΙΝΑ που επί 23 χρόνια υπήρξε Πρόεδρος και έπειτα Επίτιμος Πρόεδρος γι’ αυτό τιμούμε την προσφορά του, καθώς και όλων των μελών που πέρασαν μέχρι σήμερα από αυτό το πολιτιστικό σωματείο.
Εδώ στο πολύπαθο ιστορικό κέντρο της Αθήνας ως Απόδημοι Αμαριώτες με τους (22)Πολιτιστικούς Συλλόγους των χωριών της Επαρχίας Αμαρίου και την Ομοσπονδία, που τους αγκαλιάζει, προσπαθούμε να κρατήσουμε ζωντανές τις παραδόσεις , τα ήθη και έθιμα του τόπου μας χωρίς καμιά κρατική βοήθεια.
Δεν ξεχνούμε την ιδιαίτερη πατρίδα μας και ενώνουμε τη φωνή μας με όλους τους όπου γης Αμαριώτες, τους Πολιτιστικούς Συλλόγους ,τους φορείς , τη δημοτική και περιφερειακή αρχή για να γίνουν έργα ανάπτυξης και να βελτιωθούν οι συνθήκες των Αμαριωτών που ζουν εκεί και φυλάνε Θερμοπύλες.
Παρακαλούμε το Δήμαρχο να μεταφέρει στα μέλη του Δημοτικού και των τοπικών συμβουλίων την αμέριστη υποστήριξη στον αγώνα τους που έχει σαν στόχο την ανάπτυξη και την πρόοδο του τόπου μας. Σας ευχαριστούμε από καρδιάς για την παρουσία σας εδώ και να ξέρετε ότι είμαστε κοντά σας για να αγωνιστούμε μαζί σας για το κοινό καλό.
Το ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ είναι το Πολιτιστικό Κέντρο των Αμαριωτών και φίλων και θα πρέπει να συνεχίσει το έργο του στο μέτρο του δυνατού και των συνθηκών, για να γίνονται όπως παλιά πολλές εκδηλώσεις εδώ, γιατί είναι η εστία όλων των Αμαριωτών.
Εμείς ως Ομοσπονδία προσπαθήσαμε και προσπαθούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες στην περιοχή του ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ, με υπομνήματα και παραστάσεις στους αρμόδιους φορείς όπου απαιτούμε καλύτερες συνθήκες ζωής στη βιτρίνα της Αθήνας που είναι το ιστορικό κέντρο και είναι αφημένο στην τύχη του.
Παρακαλούμε την Περιφερειακή Σύμβουλο Αττικής να μεταφέρει τις ευχές μας στην Κυρία Ρένα Δούρου με την υπόμνηση να δει με ιδιαίτερη ευαισθησία το θέμα του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας και των σοβαρών προβλημάτων που αφορούν την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών.
Η εφημερίδα της Ομοσπονδίας ΑΜΑΡΙΩΤΙΚΗ ΦΩΝΗ βγαίνει σε 3500 φύλλα και ταξιδεύει τα νέα στους όπου γης Αμαριώτες και φίλους ,που την περιμένουν με νοσταλγία . Μεταφέρει τα νέα των Συλλόγων και των χωριών , υποστηρίζει τα δίκαια αιτήματα και προβάλει κάθε δραστηριότητα. Ξεκίνησε η ηλεκτρονική αρχειοθέτηση και βιβλιοδέτηση σε τόμους από το πρώτο φύλλο της μέχρι το (123) που είναι σήμερα, για να αποτελέσει αντικείμενο μνήμης για τους παλιούς, έρευνας και γνώσης για τις νεότερες γενιές .Βγήκε ο πρώτος τόμος που περιλαμβάνει τα φύλλα από τα έτη 1981 έως 2000 και υπάρχουν τώρα διαθέσιμα αντίτυπα στον κάθε ενδιαφερόμενο . Ακολούθησε ο δεύτερος τόμος έγχρωμος ραμμένος με πολλαπλάσιες σελίδες από τον πρώτο για τα έτη 2001 έως 2015.Όλο το έργο το παρουσιάζουμε σήμερα .
Πιστεύουμε πως αξίζει η απόκτηση ενός αντιτύπου που έχει συμπυκνωμένη τόσο σημαντική γνώση για την ιστορία του τόπου μας και τους ανθρώπους, που πέρασαν όλα αυτά τα χρόνια και έβαλαν ένα λιθαράκι στο πολιτιστικό κίνημα.
Πραγματοποιούμε την πέμπτη στο εξωτερικό εννιαήμερη εκδρομή από 8 έως 16 Οκτωβρίου: Πανόραμα Ελβετίας και σας ευχαριστούμε που ανταποκριθήκατε στο κάλεσμά μας και υπερκαλύφθηκε ο αριθμός.
Η Ομοσπονδία τιμά με διάφορες δράσεις την αμαριώτικη επιχειρηματικότητα με προϊόντα τοπικής ονομασίας και προέλευσης. Αρχή της είναι η προβολή και στήριξη των αμαριώτικων προϊόντων και επιχειρήσεων. Ήδη έχει ξεκινήσει με την ιστοσελίδα όπου προβάλλει τις αμαριώτικες ιδιωτικές επιχειρήσεις που αγωνίζονται με την ποιότητα τους να μπουν και να ανθήσουν στην ελληνική και παγκόσμια αγορά. Καλούμε τους Αμαριώτες και φίλους σε συστράτευση για τη στήριξη και προβολή των αγαθών και υπηρεσιών της αμαριώτικης γης και των εργατικών και δραστήριων ανθρώπων της.
Καλούμε τα Σωματεία –Μέλη και όλους τους Αμαριώτες και φίλους στη δύσκολη συγκυρία που ζούμε να έρθουν πιο κοντά, γιατί όλοι μαζί μπορούμε να πετύχουμε πολλά.
Σας ευχαριστώ από καρδιάς και ιδιαιτέρως τον πατέρα Σεραφείμ με τους συνεργάτες που εκπροσώπησε επάξια το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη μας κ.κ. Ειρηναίο, ο οποίος κάθε χρόνο τέτοια εποχή μας κάνει την ξεχωριστή τιμή και χοροστατεί του Αρχιερατικού Μνημοσύνου στους Ήρωες Αμαριώτες ,αλλά για λόγους υγείας δεν μπόρεσε να παρευρεθεί. Ευχόμαστε γρήγορη ανάρρωση στο Σεβαστό μας Μητροπολίτη, τον ακούραστο εργάτη και θεματοφύλακα τις Εκκλησίας μας.
Στέφανος Αντωνακάκης
Αθήνα
-Παρακαλούμε το βετεράνο αγωνιστή κ. Μανώλη Γλέζο τέως Ευρωβουλευτή και Πρόεδρο της Επιτροπής διεκδίκησης των Γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα για ένα σύντομο χαιρετισμό, ομιλία, ο κ. Γλέζος έχει το λόγο:
Ο κ. Μανώλης Γλέζος μίλησε, όπως βασικά συνηθίζει, από στήθους όπου με τον ένθερμο εμπεριστατωμένο ακριβοδίκαιο λόγο του ανέφερε, γενικά, μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Όλη η Ελλάδα είναι ένα ολοκαύτωμα .Έχομε 102 ολοκαυτώματα. Όταν τελείωσε ο πόλεμος η Σοβιετική Ένωση είχε 20 εκατομμύρια παραπάνω πληθυσμό. Γερμανία περισσότερο πληθυσμό. Η μόνη χώρα που είχε λιγότερο πληθυσμό ήταν η Ελλάδα.
Μεραρχία της Κρήτης έμεινε στο Αλβανικό Μέτωπο. Ερώτημα: ποιοι δεν θέλησαν να πάνε? Δεν επιτρεπότανε ο λαός της Κρήτης να πάρει τα όπλα και να πολεμήσει. Δεν το αναγνωρίζει το Διεθνές δίκαιο. Ο λαός της Κρήτης αντιστάθηκε. Διαμαρτυρόμενοι(οι Γερμανοί) γιατί χτυπούσαν τους αλεξιπτωτιστές.
Για ποιο λόγο οι Εγγλέζοι δεν δώσανε κανονική μάχη? Να δώσει οπισθοφυλακή και μάχη στην Κρήτη.
Τότε ο Τσουδερός είπε να πάει η Κυβέρνηση στην Κύπρο και δεν το δέχτηκαν οι Εγγλέζοι. Όταν έφευγαν οι Εγγλέζοι τάζανε, όταν……… την Κύπρο δεν θα την έδιναν.
Κοινωνούς πως θ’ αντιμετωπίσουμε τα πράγματα.
Τι έκανε τους Κρητικούς και τηρήσανε αυτή τη στάση;
Όλος ο Ελληνικός λαός είναι εμποτισμένος με την αντίσταση και είναι αυτό προ Ομηρικής εποχής.
Μαντείο Δελφών για Αρκαδία. Την Αρκαδία μου ζητάς ! Δεν σου τη δίνω. Είναι μέσα στο αίμα του Έλληνα και ιδιαίτερα στο λαό της Κρήτης το ιδίωμα της αντίστασης…….
Το σόϊ μου Γλεζάδες από Σφακιά.»
• Λόγια δε βρήκα ικανά να τον ευχαριστήσω
για τη μεγάλη του τιμή και ‘κείνο να τιμήσω.
• Τον ευχαρίστησα απλά και χάρηκε νομίζω
γιατί με την προσφώνηση τη δόξα του θυμίζω!!!
-Παρακαλούμε τον κ. Αριστομένη Συγγέλακη Διδάκτορα Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα και Αντιπρόεδρος του Συλλόγου «ΔΙΑΒΑΤΗΣ» Βιάννου Αττικής, να μας εκφωνήσει τον πανηγυρικό της ημέρας για τη μεγαλύτερη αποτροπιαστική Γερμανική θηριωδία 22 Αυγούστου 1944 που συγκλόνισε ολόκληρη την ανθρωπότητα, ο κ Συγγελάκης έχει το λόγο:
Ο κ. Συγγελάκης έκανε γενική επισκόπηση των γεγονότων της μαρτυρικής πραγματικά εποχής αναφερόμενος και παραλληλίζοντας το ολοκαύτωμα των χωριών της Βιάννου με των χωριών του Κένρους: Αμαρίου – Αγίου Βασιλείου και άλλων αντίστοιχων χωριών της χώρας μας καταβάλλοντας κάθε θεμιτή προσπάθεια Διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (Αναλυτικά ολη η ομιλία του θα δημοσιευθεί σε άλλο άρθρο )
Μετά το πέρας της συγκλονιστικής ομιλίας του και οι ένθερμες παρακάτω ευχαριστίες από το συντονιστή:
• Ευχαριστούμε σας πολύ για ενημέρωση μας
για πράξεις βίας Γερμανών στα χρόνια κατοχής μας
• Δίκαια επιμένουμε και θα διεκδικούμε
αντίστοιχες μας οφειλές για να δικαιωθούμε
• Καντήλι για ν’ ανάβουμε στη μνήμη των Ηρώων
να στέλνει αγάπης μήνυμα για τσι καρδιές αθώων
• Θέλουμε κάθε βουλευτή εις τη βουλή να δώσει
Λύση εις τα προβλήματα τη χώρα για να σώσει
• Θέλουμε λύσ’ ιδανική για να περάσ’η μπόρα
πολιτισμό να δώσουμε ξανά σε κάθε χώρα
• Και όσοι φάγανε λεφτά ούλα να τα γυρίσουν
κι όχι βαθιά στη φυλακή να μπουν και να σαπίσουν
• Πολιτικές πολιτικών βουλιάξανε τη χώρα
διέξοδος δε φαίνεται μέχρι αυτή την ώρα
• Και είναι κρίμα κι άδικο λαός να υποφέρει
χωρίς να ξέρει πως μπορεί ανάπτυξη να φέρει
• Ειλικρινά σας θέλουμε πάντα με παρρησία
θέματα να προβάλετε που έχουνε ουσία!!!
-Ριζίτικο τραγούδι από την Αμαριώτικη παρέα
Μετά από σύντομη ομιλία του επικεφαλής της Αμαριώτικης παρέας κ.Σταύρου Φωτάκη σχετικά με το ριζίτικο τραγούδι και τις ένθερμες ευχαριστίες του προς τον αξιότιμο Δήμαρχο Αμαρίου κ.Παντελή Μουρτζανό για την προσφορά του: πλήρης Κρητικής ενδυμασίας και υποδημάτων (Στιβάνια) στην Αμαριώτικη παρέα, η εν λόγω Αμαριώτικη παρέα απέδωσε θαυμάσια τα παρακάτω ριζίτικα τραγούδια:
Στσ’ εικοσιέξε (26) τ’ Απριλιού μια δροσερή βραδούλα, τον ΚράΪπε εκλέψανε σαν να’ τανε νυφούλα.
Μέσα στ’ αμάξι του ‘τανε μ’ ένα του ιπποκόμο, Άγγλοι κι αντάρτες τον βουτούν στων Αχαρνώ(ν) το δρόμο. Ο ένας είν ’ο Φιλεντέμ με τον Ζωϊδαντώνη κι ο Τυρογιώργης πήδησε κοντά τους και σιμώνει.
Γερμανικά φωνιάζανε τ’αμάξι σταματάνε και μ’ ένα δυό πηδήματα τον ΚράΪπε αρπάνε στσ’εικοσιέξε
τ’Απριλιού. Και συνέχισε με το επόμενο: Ήντα ναι τούτη ταραχή και η μεγάλη αντάρα και μπλιό αηδόνια δε λαλούν εις τα χωριά τση Κρήτης ! Οι Γερμανοί περάσανε και τα μαυροφορέσαν. Σκοτώσα ν-τα και κάψα ν-τα. Και ο συντονιστής ευχαρίστησε άμεσα:
Παρέα Αμαριώτικη έχεις μεγάλη χάρη
τραγούδια σου ριζίτικα τιμούνε το Αμάρι !
Όπως και το Δήμαρχο Αμαρίου κ. Παντελή Μουρτζανό, ανάλογα, για τη γενναιόδωρη προσφορά του.
– Παρακαλούμε την κα Κατερίνα Παλιού Εντεταλμένη Περιφερειακή Σύμβουλος Διεθνών θεμάτων εκπρόσωπο της Περιφερειάρχου Αττικής κας. Ρένας Δούρου για ένα σύντομο χαιρετισμό της, η κα. Παλιού έχει το λόγο: Άμεσα μετέφερε τον ευγενικό χαιρετισμό της κας Πειφερειάρχης και εξέφρασε την ιδιαίτερη χαρά και συμπάθεια της προς τους αγαπητούς της Αμαριώτες. Αντίστοιχες ευχαριστίες και από το συντονιστή:
Η Περιφερειάρχης Αττικής ποτέ δε μας ξεχνάει
και στέλνει αντιπρόσωπο τσ’ Ήρωες να τιμάει !!!
-Παρακαλούμε το Δήμαρχο μας ,Αμαρίου, κ.Παντελή Μουρτζανό για ένα σύντομο χαιρετισμό ομιλία, ο κ. Δήμαρχος έχει το λόγο:
Σεβαστοί πατέρες,
κ. Υπουργέ, κ. Βουλευτά,
κ .κ. Εκπρόσωποι Αρχών και Φορέων
κ. Πρόεδρε και αξιότιμα μέλη της Ομοσπονδίας Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου,
Κυρίες και κύριοι,
Πέρασαν 72 ολόκληρα, χρόνια από τον τραγικό Αύγουστο του 1944. Σήμερα, για άλλη μια φορά, γυρίζουμε το χρόνο πίσω, στα τραγικά γεγονότα που σημάδεψαν ανεξίτηλα, τα οκτώ χωριά του Κέντρους – επτά του Αμαρίου ( Γερακάρι, Καρδάκι, Γουργούθοι, Σμιλές, Βρύσες, Δρυγιές, Άνω Μέρος) και ένα ακόμη, την Κρύα Βρύση Αγίου Βασιλείου.
Η θηριωδία, ενός υποτίθεται πολιτισμένου λαού της Ευρώπης, ξεσπά με τρόπο που ξεφεύγει της λογικής σε έναν λαό που το μόνο που ήθελε απεγνωσμένα, ήταν η ελευθερία του. Ένα λαό που παραδοσιακά υπήρξε αδούλωτος και ασυμβίβαστος. Ο Καζαντζάκης έλεγε: «Tι θα πει λεύτερος; Αυτός που δεν φοβάται το θάνατο». Οι πρόγονοί μας, αντιστάθηκαν και πάλεψαν για την ελευθερία τους. Ένιωθαν λεύτεροι, παρά την κατοχή. Δε φοβήθηκαν ποτέ το θάνατο.
Πλήρωσαν, όμως και το ανάλογο τίμημα.
Ζωές, άδικα σπαταλημένες απ’ την παραφροσύνη του ναζισμού. Δύναμη την ονομάζουν κάποιοι, προσπαθώντας απεγνωσμένα να ντύσουν με λέξεις τη θηριωδία και το ανείπωτο μίσος για τις αγκυλωμένες, στο σταυρό της Χιτλερικής παράνοιας, ανθρώπινες μοίρες των κατοίκων του Κέντρους.
Βαρύ το φορτίο, που σήμερα εμείς καλούμαστε να διαχειριστούμε και να σηκώσουμε στις πλάτες μας. Αποτελεί ευθύνη μας, προς τις νεότερες γενιές, μα και χρέος μας, η διαφύλαξη της ιστορία μας απ’ τη φθορά του χρόνου.
Για το σκοπό αυτό ο Δήμος Αμαρίου, πέραν από τις εκδηλώσεις Μνήμης προς Τιμήν των 164ων τραγικών θυμάτων του Ολοκαυτώματος που οργάνωσε και πραγματοποίησε στο μαρτυρικό Γερακάρι στις 21 και 22 Αυγούστου, προχώρησε και στην έκδοση των πρακτικών της επιστημονικής ημερίδας με θέμα: «Κατοχή και αντίσταση στο Αμάρι. Τα μαρτυρικά χωριά του. Μνήμη και Ιστορία», τα οποία έχουν ξεκινήσει και διανέμονται. Όποιος επιθυμεί μπορεί να το παραλάβει δωρεάν από το Δήμο.
Τα χωριά του Κέντρους, τα χωριά μας, λεηλατήθηκαν και ισοπεδώθηκαν από την ναζιστική και καταστροφική μανία των στρατευμάτων κατοχής. Βυθίστηκαν στο πένθος, ορφάνεψαν και ερήμωσαν, αλλά δε λύγισαν. Σήκωσαν το σταυρό του μαρτυρίου, όρθωσαν περήφανα το ανάστημά τους. Πάλεψαν και τα κατάφεραν.
Το παράδειγμα των ηρώων μας, των προγόνων μας, αποτελεί μήνυμα για όλους εμάς. Πολύτιμο φυλακτό η στάση ζωής τους, στις δύσκολες μέρες που διανύουμε.
Εκείνοι σε δυσκολότερες συνθήκες τα κατάφεραν. Ας ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους και ενωμένοι ας βαδίσουμε στα βήματά τους. Αν πιστέψουμε στη δύναμη που κρύβουμε μέσα μας, αν παλέψουμε, αν διεκδικήσουμε, αυτά που δικαιούμαστε εμείς και τα παιδιά μας, τότε και μόνο τότε, θα τα καταφέρουμε.
Σας ευχαριστώ.
Άμεσες και οι ευχαριστίες προς τον κ. Δήμαρχο μας:
Του Αμαρίου Δήμαρχο πολύ ευχαριστούμε
και το Αμάρι θέλουμε να ‘δούμ’ όπως ποθούμε!!!
Και συνέχισε για όλους τους αξιοθαύμαστους παρευρισκόμενους.
Ευχαριστούμε όλες και όλους και τον καθένα και κάθε μία ξεχωριστά για την πραγματικά αξιοπρεπή συμμετοχή και παρακολούθησης της σεμνής εκδήλωσης μας, σε μνήμη όλων εκείνων που με απαράμιλλο ηρωισμό θυσιάστηκαν , για να ζήσουν οι επερχόμενοι τους με ελευθερία και χωρίς το ζυγό που πέρασε η χώρα μας για πολλά χρόνια.
Κλείνω με τους εξής στίχους μου:
Μέχρι στου Κέντρου τσι πλαγιές ζωή θ’αναβιώνει
τη μνήμη των Ηρών μας κιανείς δεν αλλοιώνει.
Αθάνατοι θα μένουνε σε ούλο τον Πλανήτη
όσους στο Κέντρος έκαψαν και δόξασαν τη γ-Κρήτη.
Το κέρασμα π’ακολουθεί είν’από την καρδιά μας
στη μνήμη των Ηρώων μας να τη κρατεί κοντά μας!!!
Αθάνατοι-Αιωνία τους η Μνήμη
Μετά την ολοκλήρωση της εκδήλωσης ακολούθησε δεξίωση στη Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων ,όσων από τους επισήμους είχαν την δυνατότητα με επιμέλεια του Ά Αντιπροέδρου της Ομοσπονδίας Γιάννη Σαββάκη συνοδευόμενοι από το προεδρείο της Ομοσπονδίας, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και μέλη μελών τους.
Επίσης φωτορεπορτάζ έκανε ο κ. Καζεράκη Μανώλη.
Δείτε στο link φωτογραφίες της Εκδήλωσης :
https://www.youtube.com/watch?v=pAL81DVGNhg
Ευχαριστώ για την κατανόηση σας στην αδυναμία μου
Ο συντονιστής Γεν. Γραμματέας της Ομοσπονδίας
Με τιμή
Νίκος Τσιουδάκης
