Ζαχαρίας Μιχ. Δανδουλάκης (1929-2015) (Ένας διαλεχτός Ρεθεμνιώτης)
Ετούτος ο ρόλος είναι ο πιο άχαρος, μα δυστυχώς και τούτη τη φορά αισθάνομαι την ανάγκη να τον εκπληρώσω. Και θα τον εκπληρώσω με λίγα λόγια, γιατί όσα και να πω θα είναι λίγα, προκειμένου να αποχαιρετήξω μια για πάντα ένα δικό μου άθρωπο. Ένα δικό μου άθρωπο, πρωτοξάδερφο της μάνας μου, μα ήτονε κάτι παραπάνω-σαν αδερφός, με τον οποίο μοιράστηκα πολλές χαρές μα και λύπες, σε τούτη τη ζωή.
Το Ζαχαρία Δανδουλάκη, το Ζαχάρη, το Νταντουλοζαχάρη, όπως ήτανε ευρύτερα γνωστός. Γιός του Νταντουλομιχάλη από τη Νίθαυρη και τση Βαγγελιάς Παπαδογιάννη από τον Άϊ Γιάννη Αμαρίου. Απόγονος του εκ των Τεσσάρων Νεομαρτύρων ΑΓΓΕΛΗ, που γεννήθηκε στον Άϊ Γιάννη, το έτος 1929.
Δύσκολα χρόνια και ακόμη δυσκολότερα, αφού σε ηλικία 14 χρονώ(ν) ένιωσε στο πετσί του τη Γερμανική βαρβαρότητα, που τον οδήγησε στην ορφάνια. Στις 14 Ιουλίου 1943, οι Γερμανοί καταχτητές συλλάβανε τη μάνα του Ευαγγελία και την αδερφή της Καλλιόπη (γιαγιά μου), αδερφές του αγωνιστή-αντάρτη «παππού της Αντίστασης» Μανώλη Παπαδογιάννη, για να τον εγδικηθούνε. Προστάτης τους ο Στεφανής Παπαδεισανός (παππούς μου), τον συλλάβανε κι εκείνον, καταδικάσανε και τους τρεις δις εις θάνατο, τους φυλακίσανε, τους βασανίσανε και τους φορτώσανε στο πλοίο «Petrella» μαζί με άλλους αγωνιστές για τα κάτεργα της Γερμανίας, πλην όμως μεσοπέλαγα επνιγήκανε, με τον τορπιλισμό του πλοίου που τους μετέφερε. Ο ίδιος, αν και σε νεανική ηλικία τότε, προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στον απελευθερωτικό αγώνα, γι’ αυτό και δίκαια αναγνωρίστηκε ως αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης
Ο Ζαχαρίας μεγάλωσε, ανδρώθηκε και επειδή το έλεγε η ψυχή του, διάλεξε, επέμεινε και τελικά πήγε εθελοντής να υπηρετήσει τη θητεία του, στον πόλεμο της Κορέας, το έτος 1951. Πολέμησε 18 μήνες σαν αληθινό παλικάρι, τραυματίστηκε όμως και γύρισε στην Κρήτη. Αργότερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κορέας Κίμ-Νταέ Γιάνγκ, σε επιστολή τιμής προς τον Ζαχαρία αναφέρει : « Θα ήθελα να σας μεταφέρω την βαθύτατη ευγνωμοσύνη μας για την υψηλή συνεισφορά στις προσπάθειές σας να διασώσετε την Δημοκρατία της Κορέας και να διατηρήσετε την ελεύθερη δημοκρατία σε ολόκληρο τον κόσμο ».
Στην Κρήτη ασχολήθηκε κατ’ αρχήν με αγροτικές και κυρίως με κτηνοτροφικές δουλειές, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα με ιδιαίτερη επιτυχία. Στάθηκε για πολλά χρόνια δίπλα στον «παππού της Αντίστασης», Βουλευτή και Υπουργό θείο του Μανώλη Παπαδογιάννη. Δεν ήξερε πολλά γράμματα, μα είχε πολύ μυαλό. Ήτανε το δεξί του χέρι και είναι γνωστό σε πολλούς ότι, η εκλογή του θείου Παπαδογιάννη οφειλότανε, σε μεγάλο βαθμό, στους αγώνες και ικανότητες του Ζαχαρία, γι αυτό πολλοί ψηφοφόροι τον Ζαχαρία γνωρίζανε περισσότερο.
Επαγγελματικά σταδιοδρόμησε στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπου διετέλεσε οδηγός και φύλακας-άγγελος πολλών Διοικητών της Τράπεζας. Κατά την περίοδο της χούντας των Συνταγματαρχών, του 1967, συμπαραστάθηκε προσωπικά και σε μένα που ήμουνα διωκόμενος, αλλά ιδιαίτερα στον φυγόδικο-καταζητούμενο τότε πρώην Βουλευτή της Ε.Δ.Α Αντώνη Γ. Μπριλλάκη, θέτοντας σε πραγματικό κίνδυνο τη ζωή του και της οικογενείας του. Ήτανε αυτό που λέμε : «το έλεγε η ψυχή του».
Πληθωρικός ο Ζαχαρίας στις γνώσεις του, στο ενθυμητικό του, στο χιούμορ του, στην εξυπνάδα του, στο λόγο του, στο ενδιαφέρον του να βοηθήσει τους πάντες, ντόπιους και απόδημους. Έτρεχε παντού και πάντα, σαν έφηβος, να εξυπηρετήσει και να συμπαρασταθεί με οποιοδήποτε τρόπο και πολλές φορές σε βάρος της οικογενείας του. Ο Άϊ Γιάννης, η Νίθαυρη, η Αμπαδιά, το Αμάρι, το Ρέθεμνος, οφείλουνε ευγνωμοσύνη στο Ζαχαρία. Ήτανε αληθινός, γνήσιος Κρητικός, άξιο παλικάρι. Ήτανε μια ιδιαίτερη και ξεχωριστή προσωπικότητα του Άϊ Γιάννη. Ήτανε ένας διαλεχτός Ρεθεμνιώτης. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια είχε πολλά προβλήματα με την υγεία του. Πάλεψε μέχρι που τελικά ο Χάρος, Πρωτομηνιά του Σεπτέμβρη, του έδωσε τη χαριστική βολή. Θα μπορούσα να πω περισσότερα, μα θα σταματήσω εδώ, γιατί όσα και να πω θα είναι λίγα. Θα κλείσω λέγοντας ένα προσωπικό ευχαριστώ, κουράγιο στη γυναίκα του τη Βαγγελιώ, στα παιδιά του Μιχάλη και Ελένη να είναι υπερήφανα για τον πατέρα τους και στ’ αδέρφια Ελένη, Μέλπω και Γιώργη να ζήσουνε να τον θυμούνται.
«Στον Άδην εγυρεύγανε να βρούνε παλικάρι
κι ο Χάροντας των έδειξε το Νταντουλοζαχάρη»
Ζαχαρία, άμε στο καλό, καλό σου ταξίδι.
Πέμπτη 3η Σεπτέμβρη 2015 Σταύρος Φωτάκης
